BAHAN PEMAHAMAN ALKITAB

 

Waosan: Kaimaman 25:1, 8-17; Jabur 67:2-8; Matéus 14:1-12

 

Ngaturaken Panuwun  Dhumateng Gusti

Gusti Allah mberkahi kita, salumahing bumi muga ngabektia marang Panjenengane. (Jabur 67:8)

 

Wonten lare naminipun Setyo Edi Nugroho. Laré punika nembé umur 9 tahun, ingkang samangke nembe sinau wonten ing bangku Sekolah Dasar kelas 3. Wiwit wulan September 2006, laré punika gesang kaliyan ibunipun awit ramanipun kapundhut Gusti lumantar kacilakan. Samangke gesang sinandhing ibunipun ingkang sarwo winates ing babagan kawruh, pengalaman dalah perekonomian.

Jumbuh kaliyan naminipun “Setyo”, laré punika tansah mbangun turut kaliyan ibunipun. Saben dinten minggu dipun ajak ibunipun dhateng Gereja. Malah saben dinten dipun tuntun sembahyang, dadosa nalika badahe tilem, badhe sinau lan badhe nedha.  Dangu-dangu kapitadosanipun dhateng Gusti Yesus sansaya ketingal.  Kados laré sanesipun, Setyo Edi Nugroho kepengin gadhah sepeda angin, namung ibunipun mboten saget numbasaken. Pepenginan punika kandheg ing kawontenan ingkang cupet ing perkawis ekonomi, awit Ibunipun mboten gadhah pedamelan ingkang ajeg.

Nalika badhe mapan tilem, kados padatanipun Setyo Edi Nugroho sembahyang langkung rumiyen. Sepeda angin ingkang dados pepenginanipun, ugi kaaturaken dhateng Gusti lumantar pandonga. Lumantar pandonganipun ingkang kinanthenan pitados dhateng Gusti, pranyata Gusti ugi maringi punapa ingkang dipun aturaken dening Setyo. Eyang ingkang nresnani dhateng Setyo dados lantaranipun Gusti temahan binuka manahanipun. Eyangipun saget numbaseken sepeda dhateng Setyo. Ing satengahing kabingahanipun, lajeng Setyo ngaturaken Panuwun awit Gusti sampun myarsakaken pepenginanipun.

Conto dedongengan ing nginggil ketingalipun carios ingkang biasa. Nanging sejatosipun luar biasa. Awit sanajan sepele,nanging lare naminipun Setyo Edi Nugroho kalawau nitik lan niteni kesaenanipun Gusti ingkang ageng kanthi atur sokur panuwun awit Gusti sampun myarsakaken pasambatipun.

Waosan dinten punika ngengetaken dhateng kita lumantar pemazmur bilih Gusti Allah mberkahi saben umat ing sadhengah kawontenan. Punapa malih dhateng saben tiyang ingkang ngabekti dhateng Gusti Allah. Ing Mazmur kalawau kacethakkaken supados para suku bangsa mugi sami sukarenaa, tuwin surak-suraka, amargi Allah ngereh para bangsa kanthi adil, lan para suku bangsa ing salumahing bumi sami dipun tuntun Allah. Pramila para bangsa  sami kaajak memuji dhumateng Gusti. Napa malih bumi sampun maringaken pametunipun lan  Gusti Allah sampun mberkahi kita.

Awit saking punika prayogi sedaya titah sami ngaturaken panuwun dhateng Gusti awit kamirahanipun.

 

Bahan Pirembagan:

1. Kados pundi panjenengan mujudaken sokur tumrap tanem tuwuh ing bumi ingkang paring gesang dhateng panjenengan?

2. Punapa anak-anak panjenengan nggadhahi nami kanthi ujub pandonganipun tiyang sepuh? Kenging punapa mekaten?

3. Punapa panjenengan pitados bilih Gusti Allah mberkahi panjenengan minangka umat kagunganipun Gusti ing sadhengah kawontenan?

 

 

 

Waosan: Pangentasan 16:2-4,9-15 ; Jabur 78 :23-29 ; Efesus 4:1-16 ; Yokanan 6 :24-35

 

Ngedumel

Ana ing pasamunan kono iku, sagolongane wong Israèl banjur padha ngedumeli marang nabi Musa lan Rama Harun. (Pangentasan 16:2-4)

 

Salah satunggaling lelampahan ingkang nate karaosaken dening manungsa inggih punika ngedumel. Saben tiyang nade ngedumel lan gampil ngedumel.Mawarni warni ingkang dados underanipun. Langkung-langkung nalika ngadhepi kawontenan ingkang mboten cocog kaliyan pikajengipun. Wonten ingkang ngedumel awit nalika badhe dahar lajeng nemahi menu daharan ingkang mboten cocok, wonten ugi ingkang nalika badhe tindakan kendaraanipun ndilalah risak utawi nggembos bane, wonten malih ingkang nggadadi gegayuhan ananging mboten saget kasembadan. Wusananipun ngedumel lan uring-uringan.

Waosan kita dinten punika nyariosaken lelampahanipun bangsa Israèl ingkang ngedumel dhateng nabi Musa lan Romo Harun. Ing waosan saderengipun kita saged niteni bilih tiyang Israel punika manahipun wangkal, dagel, angel dipun atur, sapikajengipun piyambak. Cobi to. Napa kirang langkung mulya? Bangsa Israel punika dipunangkat dados bangsa pilihan. Dipun tresnani. Dipun luwari saking penindhesan ing Mesir. Dipun tuntun mlebet ing tanah prajanjian. Naling nalikanipun kairit dhateng tanah kanaan, tiyang tiyang Israèl ingkang ngarosaken luwe lan ngelak ing satengahing pasamunan sami rumaos katilar dhening Musa lan Harun. Raos pangraaos punika ingkang ndadosaken lajeng sami nglokro, tepatipun mutung, lan kepengin sami pejah kemawon. Sami mbandingaken, sanajan ing Mesir kajajah, naning ing papan punika kathah susu lan madu. Mboten natae kaliren kados punika. Mila lajeng sami ngedumel.

Sinau saking waosan kita, manungsa gesang ing jagad punika kadangkala ngraosaken semplah lan mboten ngadahi pangajeng-ajeng menawi menapa ingkang dados pepenginan utawi kabetahan mboten enggal kacekapan. Tumindak ingkang gampil dumados inggih punika mutung utawi mogok. Menawi sampun mogok lajeng samukawis perkawisipun dados nisahaken tiyang sanes. Lajeng ing satengahing kaprihatosan utawi panandhang kados-kados rumaos katilar dhening Gusti.

Juru Masmur ing perangan sanes ngengetaken dhateng sedaya umat kagunganipun Gusti badhe dipuncekapi menapa ingkang dipun betahaken. Panjenengane maringi apa kang padha dikarepake. (Jabur 78:29). Saben lelampahan prayogi dipun raosaken minangka wujud pangrimatipun Gusti, temahan mboten ngedumel dhateng Gusti Allah.

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan kalebet tiyang ingkang gampil ngedumel? Punapa ingkang biasananipun gampil dados pawadannipun?

2. Punapa ing jaman samangke taksih wonten tiyang ingkang kados umatipun Gusti Israel ingkang manahipun wangkal, dagel, angel dipun atur, sapikajengipun piyambak, asring ngedumel?

3. Kados pundi caranipun supados satengahing kaprihatosan utawi panandhang kita mboten rumaos katilar dhening Gusti?

4. Punapa resepipun supados gesang panjenengan mboten gampil ngedumel?

 

 

 

 

Waosan: Wilangan 11 ;12-17 ; Jabur 81 :12 -17 ; Matéus 14:13-21

 

Kaluberan Berkah

Kabeh banjur padha mangan nganti wareg. Sawise mangkono cuilan-cuilan turahane diklumpukake dadi rolas wakul kebak. (Matéus 14:20)

 

Néng gunung wah néng aré Gusti Allah ana
nyanga ngendi paranku mesthi ana uga
endi kang dadi cipta lan osiking ati
kabèh mesti kapirsan ing Allah hyang Widi

 

Kidung kasukman ingkang sinerat ing Kidung Pasamuwan Kristen lami no.115 punika  ngemutaken bilih berkah Dalem Gusti tansah lumintu ing sadengah papan lan ing sadengah kawontenan. Mangga kita kidungaken sesarengan kaping kalih sinambi dipun raos-raosaken. (Pasamuwan sami kaajak ngidung kanthi kebak raos pangraos).

Saking kidung punika kita sami mangertos bilih Néng gunung wah néng aré Gusti Allah ana, nyanga ngendi paranku mesthi ana uga. Dados wonten pundia kemawon Gusti Allah tansah ngedhaton kanthi kuwaos. Malah ing pundi kemawon kawontenaning manungsa mesthi tansah kawuningani, kalebet sanajan ta mobah mosiking ati.

Mekaten ugi lumantar waosan injil ing dinten punika nyariosaken dhateng kita kados pundi nalika tiyang tiyang ingkang nembé kemawon mirengaken piwucalipun Gusti lajeng kaluwen.

Para sekabat sami nggadahi raos was sumelang awit papan punika tebih saking warung ingkang sade tetedhan. Menapa malih menawi dipun gatosaken piyantun cacah gangsal ewu, sedaya sami kaluwen lan mbetahaken kawigatosan.

Nalika semanten namung cumawis roti cacah gangsal lan ulam cacah kalih. Kamangka rati kaliyan ulam kalawau cawisanipun lare alit. Roti lan ulam punika lajeng dipun berkahi dening Gusti Yesus, temahan manungsa ingkang gunggung kirang langkung gangsal ewu kakung, saget nedha kalayan tuwuk, kepara malah tirah kalih welas wakul. Punika dereng ketang para pawestri lan para lare. Punika mukjizatipun Gusti ingkang ketingalipun mokal kelampahan. Nanging kelampahan ngatasi raos was sumelangipun manungsa.

Lumantar waosan kita ing dinten punika kita saged sinia bilih manungsa kadhang kala ugi ngraosaken was sumelang ing satengahing gesangipun. Punapa punika karana bab sandhang, bab tedha, bab arta, bab pangupa jiwa, bab jodho, bab masa depan, bab sesakit ingkang dipun sandhang, lsp. Menapa malih wonten kawontenan ingkang mrihatosaken. Kita temtu gampil sanget saget was sumelang. Nanging lumantar waaosan punika kita kaajak supados pitados dhateng Gusti. Pitadosa bilih Gusti kepareng mitulungi sedaya umat kanthi kebak ing kaluberan ing sadengah papan lan wekdal. Amin.

Bahan Pirembagan:

1. Sikap ingkang kados punapa ingkang saged ndadosaken tiyang kaluberan ing berkah?

2. Manungsa kadhang kala ugi ngraosaken was sumelang ing satengahing gesangipun. Punapa biasanipun ingkang asring ndadosaken tiyang was sumelang ing satengahing gesangipun? Cobi panjenengan jlentrehaken?

3. Punapa ingkang kedah kita tindakaken awit Gusti Allah mirsa tansah kawuningani, kalebet sanajan ta mobah mosiking ati.

Waosan: Wilangan 12:1-13 ; Jabur 51:3-13 ; Matéus 14:22-36

 

Cupet Ing Pangandel

Gusti Yesus enggal enggal mulung astane, nyepeng Petrus sarta ngandika: “Heh, wong kang cupet ing pangandel, yagene kok mangu-mangu?” (Matéus 14:31)

 

Wonten piyantun naminipun Pak Sukardi. Piyantun punika piyantun ingkang temen lan tanggel jawab ing perkawis menapa kemawon. Menapa malih menawi bab nyekapi kabetahaning gesang kagem brayat. Nalikanipun badhe tindak nyambut damel, piyambakipun  kedah nyabrang lepen miyos sesek (jembatan ingkang kadamel saking deling). Papan panyambut damelipun papan ingkang tebih. Kekiyatanipun sesek punika jelas benten kaliyan kreteg ingkang kadamel sacara permanen. Piyambakipun mangu-mangu awit nalikanipun nyabrang sesek punika, kawontenan jawah deres. Ing griya, Ibu Hartini minangka garwanipun tansah paring semangat supados Pak Sukirdi mboten mangu-mangu, nalika ngayahi pedamelan ing mangsa rendeng, tetep kedah bidhal nyambut damel.

Saking carios ing nginggil, pamangu-mangu punika saged dipun alami sedaya tiyang. Tiyang ingkang nggadahi raos mangu-mangu punika awit kirang nggadahi kapitadosan ingkang kiyat. Piyambakipun rumaos ringkih lan rumaos sampun sepuh.

Waosan ayat ing dinten punika nyariosaken lelampahanipun Petrus nalika badhe murugi Gusti Yesus lumampah ing sanginggiling toya seganten. Ing wiwitanipun Petrus katingal semangat lan heroik. Nalika sampun mangertos yen punika Gusti Yesus sanes memedi, Petrus lajeng nyemplung murugi Gusti Yesus. Nanging nalika ngraosaken ombak nyempyok sukunipun, Petrus lajeng tuwuh raos ajrihipun satemah mboko sekedhik klelep.

Punika dipun cethakaken ing ayat kalawau: Dhawuhe Gusti Yesus: “Mrenea!” Petrus banjur mudhun saka ing prau, lumaku napak ing banyu, marani Gusti Yesus.  Nanging bareng kena angin gedhe, banjur wedi, temahan wiwit ambles, tumuli mbengok: “Gusti, nyuwun tulung!”  Gusti Yesus enggal-enggal mulung astane, nyepeng Petrus sarta ngandika: “Heh, wong kang cupet ing pangandel, yagene kok mangu-mangu?” Piyambakipun ajrih, mangu-mangu lan meh klelep ing seganten. Dereng ngantos klelep ing seganten Petrus sampun dipuntulungi dening Gusti Yesus. Para sekabat sanesipun lajeng ngaturaken pangalembana dhateng Gusti.

Kadhang kala manungsa nggadahi sikap nate kados dene Petrus. Ing wiwitan katingal kendel lan heroik. Nangung nalika ngadhepi ruwet renteging gesang, rumaos sempah, mangu-mangu lajeng panik, boten gadhah daya kekiyatan lan kirang anggenipun pasrah utawi sumarah dhateng Gusti. Lumantar pitulunganipun Gusti dhateng Petrus, mbereg gesang kita, bilih Gusti Yesus badhe tansah paring pitulungan sauger mitadoseken gesangipun namung dhateng Panjenenganipun.  Prayogi tansah kumandel lan mboten cupet ing pangandel.

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan nate mangu-mangu, nalika ngayahi pedamelan ing mangsa rekaos?

2. Punapa panjenengan nate nggadahi sikap  kados dene Petrus nalika ngadhepi ruwet renteging gesang keingal panik lan mboten gadhah paugeman?

3. Punapa artosipun tansah kumandel lan mboten cupet ing pangandel?

Waosan: Wilangan 13:1-25 ; Jabur 106:6-23 ; Matéus 15:21-28

 

Gedhé Pangandelmu

ing kono Gusti Yesus tumuli paring wangsulan pangandikane: “Heh, wong wadon, kok gedhe pangandelmu, mulane katakana apa kang dadi karepmu.” Lan sanalika iku uga anake wong wadon mau banjur waras (Matéus 15:28)

 

Lamun nyangga momotan ingancam bebaya
ngungsia mring Pangeran ywa semplah ing driya
sira rineksa Gusti mrih datan bilai
tansande linuwaran wah sinung kraharjan

 

Menawi panjenengan migatosaken kidung punika, Kidung kasukman ingkang sinerat ing Kidung Pasamuwan Kristen 79:2 kasebat mbereg dhateng kita nalikanipun ngraosaken momotaning gesang. Kados pundi supados enggal kaluwaran. Lamun nyangga momotan ingancam bebaya, ngungsia mring Pangeran ywa semplah ing driya, sira rineksa Gusti mrih datan bilai, tansande linuwaran wah sinung kraharjan

Waosan injil ing dinten punika nyariosaken tumrap lelampahanipun piyantun pawestri saking tlatah TIrus lan Sidon. Pawestri kalawau gadha anak estri kapanjingan dhemit, mesakaken sanget. Lajeng nyuwun pitulungan dhateng Gusti lajeng bengok-bengok. Nanging Gusti Yesus mboten kersa paring wangsulan babar pisan.  Para sakabat munjuk dhateng Gusti Yesus supados kadhawuhan kesah, karana ngetutaken Gusti Yesus kaliyan bengok-bengok. Nanging pawestri kalawau mboten gampil putus asa lan adreng sanget anggenipun nyenyuwun dhateng Gusti Yesus. Mila lajeng Gusti Yesus tumuli paring wangsulan pangandikane: “Heh, wong wadon, kok gedhe pangandelmu, mulane katekana apa kang dadi karepmu.” Lan sanalika iku uga anake wong wadon mau banjur waras. Tentu punika pambudidaya ingkang tuwuh karana agengipun panandhang tiyang pawestri kalawau.

Pawestri kala wau saged uwal saking panandhangipun karana pitados sanget dhateng panguwaosipun Gusti Yesus. Perkawis punika ingkang njalari lajeng pikantuk berkah kesarasan tumrap putranipun. Pangandel ingkang ageng dhateng Gusti Yesus nuwuhaken kabegjan. Prayogi sedaya umat kagunganipun nggadahi pangandel ingkang ageng dhateng Gusti ingkang kita pitadosi. Kanthi mekaten Gusti mesti paring pangluwaran. Kados pratelanipun Juru Masmur “koyo mangkono anggone padha diluwari saka tanganing wong kang sengit, sarta padha diuwalake saka ing tangane mungsuh”. (Jabur 106:10).

 

 

Bahan Pirembagan:

1. Paedah punapa kemawon ingkang badhe kita gadhahi nalika kita gadhah pangandel ingkang ageng?

2. Menawi panjenengan dados pawestri kalawau, kinten-kinten punapa panjenengan kiat ngadhepi perkawis punika? Punapa solusi ingkang badhe panjenengan padosi?

3. Kados pundi panjenengan ngartosaken ayat punika: “koyo mangkono anggone padha diluwari saka tanganing wong kang sengit, sarta padha diuwalake saka ing tangane mungsuh”. (Jabur 106:10)?

 

 

 

 

 

 

Waosan: Wilangan 20:1-3 ; Jabur 95:1-9 ; Matéus 16:13-23

 

Nglokro/ Semplah

“Kenging punapa pasamuwan kagunganipun Sang Yehuwah panjenengan bekta dhateng pasamunan punika, supados kula sedaya dalah raja-kaya kula sami pejah wonten ing ngriki?” (Wilangan 20:4)

 

Ing satunggaling kitha wonten satunggaling pemuda. Pemuda kalawau sampun rampung anggenipun sinau ing bangku perguruan tinggi. Piyambakipun kepingin nyambut damel ing salah satunggaling perusahaan ingkang kawentar. Kanthi greget lan semangat, piyambakipun lajeng mbudidaya murih saget katampi lan enggal pikantuk penghasilan ingkang limrah. Ananging ingkang dipun rancang jebul benten kaliyan kawontenan. Perusahaan kalawau boten saget nampi piyambakipun, awit saking salah satunggaling pranatan ingkang sampun katetepaken.

Karana gagal, pemuda kala wau lajeng nglokro lan boten purun malih mbudidaya pados padamelan sanesipun. Piyambakipun lajeng lonthang-lanthung ngalor ngidul tanpa gawe. Piyambakanipun gesang kanthi margi mboten cetha. Saben dinten namung ngalamun mboten cetha juntrungipun. Kepara menawi mboten gadhah udud, lajeng njaluk-njaluk tiyang liwat ing ngajeng margi.

Pancen kasinggihan gesanging manungsa kadhangkala ngraosaken nglokro nalika ingkang dados gegayuhan mboten saget kasembadan. Waosan kita dinten menika nyariosaken lelampahanipun bangsa Israèl nalika medal saking Mesir tumuju dhateng tanah Kanaan. Sadangunipun mlampah ing pasamunan, tyang-tiyang Israel ngalami tantangan ingkang abot sanget. Ing papan ingkang sinebat Meriba tiyang-tiyang sami nglokro awit kasatan toya . Tiyang-tiyang sami ngelak lan ngorong kasatan. Musa lan Harun pinangka pangarsaning bangsa Israèl katudhuh karaosaken kirang tanggel jawab anggenipun ngirid bangsa Israèl. Musa katuduh njomplorongaken bangsa Israel ngalami cillaka ing papan tumuju Kanaan. Kamangka ing Mesir tiyang-tiyang Israel rumasos kacekapan, susu lan madu, papan ingkang sarwa kacekapan ing samukawis perkawis saben dinten saged dipun panggihi kanthi cekap. Nanging sapunika ingkang dipun panggihi namung ara-ara samun. Tiyang-tiyang sami bengok-bengok. Mila bangsa punika kepengin pejah kemawon katimbang ngraosaken prihatos.

Saking lelampahanipun bangsa Israel kita saged sinau bilih manungsa kadhang kala ngraosaken semplah nalikanipun ngraosaken mubah mosiking gesang. Langkung-langkung tantangan ingkang awrat. Penginipun gesang sarwi kepenak. Paseksinipun Juru Masmur mbereg dhateng gesanging umat bilih manungsa punika dados ngen-ngenanipun ingkang mesthi dipun rimat dening Gusti Allah sauger purun mirengaken pangandikanipun. (Jabur 95:7). Prayogi mboten nglokro awit Gusti Allah paring kawigatosan.

 

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan nate ngraosaken semplah/nglokro?

2. Kados pundi caranipun supados gesang panjenengan tansah mbote semplah/nglokro?

3. Punapa paedahipun kangge tiyang ingkang saged ngatasi gesangipun uwal saking raos semplah/nglokro?

 

 

Waosan: Pangandharing Torèt 4 :32-40 ; Jabur 77:12-21 ; Matéus 16:24-28

 

Kasetyanipun Ibu

“Kowe padha netepana katetepan lan pepakene kang dak prentahake marang kowe ing dina iki, supaya kowe lan anak putumu ing besuk padha diganjara slamet, sarta didawakna umurmu ana ing tansah peparinge Pangeran Yehuwah, Gusti Allahmu, marang kowe ing salawas-lawase.” (Pangandharing Torèt 4:40)

 

Wonten carios ing pasamuwan ingkang alit ing satunggaling dusun. Saben dinten Rebo sonten ing pasamuwan kalawau dipun wontenaken kempalan pandonga. Pakempalan kalawau sampun lumampah pinten-pinten tahun. Nalika sepindahan dipun bikak, ingkang sami nindaki kemrubud, ngantos kursi-kursi mboten kamot. Malah wonten saperangan warganing pasamuwan ingkang mbeta tikar saking griya. Nanging saya dangu pakempalan pandonga kalawau sangsaya mrotholi. Menawi ngepasi jawah, ingkang rawuh namung sekedhik. Alasanipun warni-warni: anyep, letheh, mboten gadhah payung, lsp. Mila lajeng pakempalan pandonga kalawau sangsaya sekedhik ingkang nindaki. Kempalan pandonga punika namung dipun rawuhi gangsal dumugi enem piyantun kemawon saben sontenipun. Perkawis punika lajeng pikantuk kawigatosan saking pangarsaning pasamuwan. Krana namung sekedik ingkang rawuh kempalan pandonga punika, lajeng dipun sumenekaken alias dipun lereni.

Namung punapa ingkang kadadosan? Wonten satunggaling ibu ingkang tetep setya ngrawuhi pakempalan pandonga wau, sanajan ingkang rawuh sangsaya sekedhik. Ibu punika tetep setya tuhu rawuh ing dinten Rebo candakipun lan dedonga piyambakan ing greja punika sanajan sanesipun sampun bosen ndedonga. Ibu punika sanget anggenipun ngraosaken pakaryaning Gusti Allah. Dedonga piyambakan wonten ing greja boten dados pambengan kangge nelakaken sesambetanipun dhateng Pangeran.

Waosan kita dinten punika mujudaken pepemut saking Nabi Musa dhateng umatipun Gusti, Bangsa Israèl.  Pepemut punika gegayutan kaliyan pakaryanipun Gusti Allah tumrap bangsa Israel ingkang sampun ngentasaken bangsa kalawau saking pangawulan ing tanah Mesir.  Punika kados ingkang kacetha ing pangandikanipun:

Ing sarehne Panjenengane ngasihi para leluhurmu lan milih para turune, mulane Panjenengane piyambak wus ngentasake kowe saka ing tanah Mesir srana kakiyatan kang linuwih; sarta nundhungi bangsa-bangsa kang cacahe lan pangwasane ngungkuli kowe saka ing ngarepmu, lan kowe diirid lumebu menyang ing nagarane lan maringake nagara iku marang kowe dadia tanah-pusakamu, kaya kang kelakon ing dina iki.

Milanipun tiyang Israel kaajak supados tansah netepi angger-anggeringing Torèt. Bangsa Isarel kedah tansah setya tuhu netepi dhawuh pangandanipun Gusti. Tumindak mekaten tundhonipun badhe pikantuk ganjaran yuswa panjang. Punika kedah katindakaken kanthi setya tuhu. Milanipun prayogi menawi kita sami nuladha dhateng kasetyanipun Ibu kados carios ing nginggil kala wau. Sanadyan piyambakan, punika mboten dados pepalang anggenipun tetep setya tuhu mbangun seambetan kaliyan Gusti Allah.

Bahan Pirembagan:

1. Kadospundi panjenengan gadhah penilaian tumrap ibu ing carios nginggil?

2. Punapa panjenengan remen nggadhahi umur panjang?

3. Miturut panjenengan, napa kemawon ingkang nemtokaken tiyang punika umuripun panjang?

Waosan: Pangandharing Torèt 6:4-13 ; Jabur 18:2-4. 29-34:Matéus 17:14-20

 

Mirengaken Lan Nglampahi

“Tembung tembung kang diprentahaké marang kowé ing dina iki, iku padha gatekna.” (Pangandharing Torèt 6:6)

Ing sawijining dinten, wonten nem-neman jaler ingkang sowan dhateng pastori.  Nem-neman kalawau nedya kepengin kepanggih kaliyan Bapa Pendita. Sampun sawetawis dangu piyambakipun mboten naté ngibadah sesarengan kaliyan para umat. Mila gesangipun tebih saking pepanggihan-pepanggihan pangabekti.

Nem-neman wau matur dhateng Bapak Pendita: “Pak kula nyuwun pandonganipun. Kula anggadhahi rancangan, bilih wulan ngajeng, kula badhe dhateng ing Israèl wonten ing Gunung Sinai. Wonten ing Gunung Sinai mrika kula badhe nyepeng Kitab Suci lan lajeng maosaken angger-anggering Torèt kados ingkang dipun tindakaken dening Nabi Musa.”

Nalika mireng tekadipun nem-neman kalawau, kados pundi pemanggihipun pak pendita? Paring wangsulanipun Bapak Pendita: “Lungamu menyang Israèl apik banget. Nanging bakal muspra tanpa guna. Menawa mung  arep maca angering-anggering Torèt,  cukup ana ing omah wae. Bubar kuwi  nglakonono kabeh dhawuh pangandikane Gusti, mbangun mituruta lan tansaha sumuyud marang Gusti, katimbang mung maca angger-anggering Torèt ndadak tekan Gunung Sinai barang. Dhasar bocah gemblung!”

Mekaten wangsulan Bapak Pendita kala wau. Pangandikanipun Bapak Pendita punika wau sampun pas. Malah linangkung wicaksana, awit kathah tiyang ingkang tindak dhateng tanah suci lan rumaos sampun nglampahi dawuh pangandikanipun,  tinimbang kaliyan nindakaken dhawuhipun kanthi temen ing gesang padintenan. Punika langkung prayogi.

Waosan kita ing dinten punika paring pambereg dhateng sedaya umat supados mboten namung mirengaken pangandikanipun Gusti, nanging ugi nggatosaken. Tembung nggatosaken ateges purun nglampahi ing sadhengah kawotenaning gesang lan mulangaken kanthi tekun. Rahayu ingkang sami mirengaken pangandikanipun lan nglampahi ing gesang padintenanipun. Punika kedah dipun tindakaken lan dipun wulangaken nalika para tiyang sepuh nglampahi sadhengah aktivitas padintenan: “Wulangna marang anak-anakmu. Wulangna samasa kowé lagi ana ing omah, utawa lagi lelungan, yèn kowé lagi ngaso utawa yèn lagi nyambut-gawé. Talènana ana ing lengenmu lan tèmplèkna ana ing bathukmu supaya kowé tansah kèlingan. Tulisen ing lawang-lawangé omahmu lan ing gapuramu."

Pancen tanggel jawab tiyang sepuh punika ketingal awrat sanget. Nanging menawi ngengeti tumrap para lare ingkang mbetahaken panuntun kangge gesang imanipun, tugas punika ketingal ngremenaken. Awit kados dados kesempatan kangge nanem wiji ingkang sae. Ing mangsanipun temtu badhe tuwuh ngrembaka lan panen matikel-tikel.  Mugi kita kasagedaken kanthi eklas nindakaken tanggel jawab punika.

Bahan Pirembagan:

1. Ing jaman sapunika, punapa panjenengan taksih mrangguli model ngagami kados tiyang Farisi ingkang nengenaken kesalehan kulit/ritual kemawon?

2. Punapa tiyang sepuh sapunika taksih kober mraktekaken pendidikan anak kados ingkang kadhawuhaken wonten ing Pangandharing Torèt 6:6-9?

3. Punapa panjenengan rumaos awrat nyanggi tanggel jawab nggulowenthah para lare?

 

Waosan: 1 Para-raja 19:4-8 ; Jabur 34 :2-9 ; Efesus 4:25- 52 ; Yokanan 6:35, 41-51

 

Roti Panguripan

Pangandikane Yesus:Aku iki rotining urip, sing sapa marani Aku iku ora bakal luwe maneh (Yokanan 6:35a)

 

Tetedhan punika dados kabetahanipun manungsa ingkang penting ing saben dintenipun. Kita limrahipun ngraosaken prihatos menawi tanpa cawis tetedhan ingkang cekap. Sedaya sami mbudidaya murih kacekaping kabetahan pangan. Kathah cara ingkang dipun lampahi kangge nyekapi kabetahan punika. Pambudidaya kalawau kadosdene nyambut damel ingkang wekel, kanthi pangajab saget nyekapi kabetahanipun. Berusaha napa kemawon kanthi mawerni-werni cara murih cekap. Malah wonten sedherek ingkang kepingin saged nedha kanthi tuwuk, nanging kanthi srana nindhakake perkawis-perkawis ingkang congkah kaliyan karsanipun Gusti, kados dene nyolong, ngrampok, korupsi, lsp.

Sanesipun tetedhan minangka kabetahan jasmani, manungsa ugi betahaken bab karohanen, awit kabetahan gesang punika dumados saking kalih perkawis inggih punika kabetahan rohani lan kabetahan jasmani. Perkawis karohanen ugi mbetahaken kawigatosan ingkang sami. Punika kedah ugi dipun cekapi kanthi tuwuk. Nanging kasunyatanipun kathah tiyang ingkang namung nengenaken kabetahan kajasmanen tanpa menggalih kabetahan karohanen. Akibatipun gesangipun mboten seimbang. Kajasmanen kedah tansah dipun cekapi. Semanten ugi kabetahan karohanen ugi kedah dipun cekapi ugi.

Ing dinten punika kita sinau saking pangandikanipun Gusti bab roti panguripan. Gusti Yesus ngendika:  Aku iki rotining urip, sing sapa marani Aku iku ora bakal luwe maneh (Yokanan 6:35a)

Saking pangandikanipun Gusti punika kita mangertos bilih Gusti Yesus punika minangka roti panguripan. Ateges Gusti Yesus minangka sumbering gesang. Tanpa panjenenganipun manungsa badhe kaluwen, inggih mboten badhe gadhah gesang.

Nalika tiyang Yahudi sami madosi Gusti Yesus, piyambakipun sami miterang bab kabetahaning raga. Namung Gusti Yesus lajeng paring pangandika, perkawis tetedhan ingkang asipat langgeng inggih punika Roti ingkang gesang inggih punika Gusti Yesus Kristus piyambak.

Sinten kemawon ingkang nampeni roti ingkang gesang punika boten badhe kaluwen malah kepara pikantuk gesang langgeng. Waosan dinten punika mbereg dhateng umat supados sami dene pitados dhateng pakaryanipun Gusti Allah lumantar Gusti Yesus. Mboten pitados dhateng panguwaos ing sanjawining Gusti Yesus, awit kawilujengan langgeng namung wonten ing Panjenenganipun. Sintena kemawon mboten kuciwa menawi mitadosi Gusti Yesus minangka roti panguripan ingkang langgeng.

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa kabetahan jasmani lan rohani panjenengan sampun saged seimbang? Kenging punapa mekaten?

2. Punapa panjenengan kalebet tiyang ingkang “terforsir” ngupadi donya?

3. Kados pundi caranipun supados gesang kita gadhah panguripan ingkang sejatos?

 

 

Waosan: Pangandharing Torèt 10:12-22; Jabur 147:12-20;Matéus 17:22-27

 

Ajrih Asih Dhateng Gusti Allah

Kang iku, he wong Israèl, apa kang dadi pundhutane Pangeran Yehuwah, Gusti Allahmu, marang kowe, ora liya mung supaya kowe padha wedi asiha marang Pangeran Yehuwah, Gusti Allahmu, lumakua marang dalan kang ditedahake sarta tresnaa lan ngabektia marang Pangeran Yehuwah, Gusti Allahmu kalawan gumolonging ati lan gumolonging nyawamu. (Pangandharing Torèt 10:12).

Saben manungsa gadhah raos ajrih, dadosa ajrih dhateng kewan galak, toya seganten, ajrih kleleb, ajrih menawi nitih sepur, ajrih nitih pesawat lan ugi ajrih dhateng swasana tartamtu kadasta ajrih menawi wonten griya piyambakan, lsp.

Raos ajrih punika sejatosipun bab ingkang normal lan saged dipun alami dening sinten kemawon. Namung raos ajrih dipun alami kanthi patrap ingkang benten-benten. Wonten tiyang ingkang ajrihipun kanthi kadhar ingkang sekedhik. Wonten tiyang ingkang ajrihipun kanthi kadar ingkang akut/kathah sanget. Kadar akut punika saged dumugi ing pengalaman batos ingkang dipun wastani pengalaman traumatik. Menawi sampun dumugi pengalaman traumatik, bab punika saged ndadosaken mimpi buruk ngantos godaan bunuh diri. Bab punika nate kelampahan ing gesang nyata kados ingkang asring kita pirsani saking siaran TV.

Waosan kitab suci dinten punika ngrembag babagan kawibawan, kekiyatan lan ugi panguwaosipun Gusti. Babagan punika sejatosipun gegayutan kaliyan raos ajrih dhateng Gusti Allah lan punika dados punjeranipun tiyang pitados. Nanging raos ajrih ingkang kados punapa?

Temtu kemawon raos ajrih punika mboten kados raos ajrihipun menawi kita liwat kuburan piyambakan ing wanci dalu. Inggih punika mbayangaken wonten memedi utawi hantu. Punika raos ajrih ingkang ateges ngeri lan enggal kepengin ngedoh. Utawi raos ajrih tiyang ingkang dipun sandra. Tiyang ingkang dipun sandra punika nggadhai raos ajroh ing manah ingkang kapeteg karana wonten pucuking kematian. Utawi raos ajrih ingkang dipun alami dening terpidana mati ing ngajenging algojo ngasta pedang landhep. Punika raos ngeri ingkang tundhanipun ngganjar karisakan.

Raos ajrih dhateng Gusti Allah mboten kados ingkang sinebat ing nginggil. Pangertosan ajrih dhateng Gusti Allah ingkang dipun maksud inggih punika: raos ajrih kinanthenan asih lan bekti darma dhateng Gusti. Mila ajrihipun kebak pakering saha bekti dhateng Gusti. Ering lan ajrih menawi gesangipun tebih kaliyan Gusti lan menawi nglirwakaken pranatan lan dhawuhipun Gusti.

Ing waosan punika Gusti Allah paring dhawuh dhateng Umat Israèl minangka umat pilihananipun Gusti supados tansah lumampah ing margi ambah-ambahanipun. Tiyang ingkang pitados dhateng Gusti Yesus punika ugi dados umat pilihanipun. Kanthi mekaten prayogi sami nggadahi raos ajrih dhateng Gusti Allah, nebihi saking lampah ingkang mboten nyondhongi kerasanipun Gusti lan tansah sumuyud caos pakurmat lumantar sedaya tata gesang ingkang maujud ing sadengah lampah.

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan nate gadhah pengalaman traumatik satemah ngganggu gesang panjenengan? Punapa punika? Kados pundi caranipun panjenengan uwal saking kawontenan punika?

2. Kados pundi panjenengan mujudaken raos ajrih asih dhateng Gusti ing gesang panjenengan saben dintenipun?

 

Waosan: P. Torèt 31:1-8; P. Torèt 32:3-12; Matéus 18:1-5,10,12,14

 

Mboten Katilar

Pangeran Yehuwah piyambak kang bakal ngiirid lakumu, Panjenengane piyambak kang bakal nunggil marang kowe, kowe ora bakal ditegakake lan ora bakal ditilar, mulane aja wedi lan aja semplah. (Pangandharing Torèt 31:8)

Wonten laré cacah kalih ingkang nembé umur nem tahun. Setunggalipun naminipun Guntur, dene setunggalipun nami Bagas. Kekalihipin sami miterang :

Guntur            : Gas, aku dak takon ya? Yen Bapakmu dadi kura-kura, kowe kepengin dadi

                        apa Gas?

Bagas             : aku kepengin dadi omahe kura-kura. Ben aku digendhong terus karo

                          Bapakku!!!

Pancen kasinggihan, jawabanipun Bagas punika cebles sanget. Awit Bagas punika caket sanget sesambetanipun kaliyan ingkang Rama. Wondene ibunipun Bagas sampun kapundhut Gusti setunggal tahun kepengker. Ananging Bagas mboten nate rumaos katilar dening Bapakipun.

Saking dongeng kalawau kita sami mangertos bilih relasi ingkang celak punika satunggaling kawontentan ingkang dipun idham-idahameken sedaya tiyang. Kados dene Bagas, ingkang tansah celak kaliyan ramanipun, kita sedaya kepengin sesambetan kita kaliyan Gusti ugi raket lan kebak katresnan. Pramila ing carios kalawau piyambakipun (Bagas) tansah kepingin kagendhong dening ramanipun teng pundi kemawon piyambakipun wonten.

Dhawuh pangandikanipun Gusti ing wekdal  punika nedahaken dhumateng kita bilih senapati Yusak punika ingkang kapiji nuntun Bangsa Israèl lumebet ing tanah Kanaan. Nanging piyambakipun ngraosaken sisah awit kedah pisah kaliyan Nabi Musa. Piyambakipun mboten saged nerusaken kepemimpinanipun karana sampun sepuh ing yuswa saha boten dipun keparengaken dening Gusti Allah. Nalika Yosua semplah,  Nabi Musa ngengetaken bilih Gusti Allah piyabak ingkang badhe tansah nunggil lan nuntun Yusak mimpin umatipun Gusti mlebet dhateng Kanaan. Gusti Allah ingkang sampun nuntun Musa temtu badhe maringi kesagetan dhateng piyambakipun. Mila Musa lajeng pepisahan kaliyan Yusak.

Pepisahan tumraping manungsa kadhang kala dados kaprihatosan, menapa malih pepisahan nalika semah, garwa, putra, utawi salah setunggalipun kapundhut dening Gusti. Waosan kitab suci dinten punika paring pepemut bilih Gusti Allah badhe tansah ngirid lan nunggil dhateng Yusak nalikanipun kedah mimpin Bangsa Israèl, mila mboten wonten ingkang karaos awrat menapa malih rumaos katilar dening Allah.

Dhateng para umat kagunganipun, ugi mboten badhe katilar dening Gusti Yesus, mila prayogi mitadosi bilih Allah tansah nunggil kaliyan sedaya manungsa ingkang dipun tersnani.

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan nate gadhah tanggel jawab ageng lan awrat?

2. Punapa panjenengan ing nalika gadhah tanggel jawab ingkang ageng lan awrat kangge nyanggi saha ngayahi rumaos dipun tilar dening Gusti?

3. Kados pundi panjenengan mengelola gesang/manah nalika kedah ngalami pisah saking samukawis perkawis (karier, jabatan, arta, banda, tiyang sepuh, sisihan, lsp)?

 

Waosan: Pangandharing Torèt 34:1-12; Jabur 66:5-27;Matéus 18:15-20

 

Sinau Ngaturaken Panuwun

He para bangsa, Gusti Allah padha saoasana puji, lan padha ngunjukna pepujian marang Panjenengane. (Jabur 66:8)

Wonten pemuda naminipun Dony lan Dody. Kekalihipun nembé mlampah ing pinggiring seganten, nedya ningali kaendahaning titahipun Gusti. Karana dangu mlampah nurut pinggiring seganten ingkang wiyar, kekalihipun ngraosaken ngelak. Emanipun mboten wonten tiyang sadeyan minuman ing papan punika. Lajeng kanthi pambudidayanipun ingkang wekel, piyambakipun sareng-sareng pados toya kangge ngicali raos ngelakipun. Saking katebihan ketingal wonten laré alit ingkang mbeta gelas isi toya pethak namung mboten kebak. Laré punika lajeng nyaosaken toya wau kanthi suka bingah dhateng Dony lan Dody.

Temtu kemawon toya punika ngremenaken kanggenipun Dony lan Dody. Nanging emanipun namung sekedhik, namung setengah gelas.   

Nanging sanajan namung setengah gelas, menawi dipun syukuri, tetep saged gicali raos ngelakipun Dony, sanadyan mboten sepintena. Nanging benten menawi Dody lan Dony namung nyawang peranganing gelas ingkang isi toya ingkang namung sekedhik punika kanthi panggrundel: “Kok mung sethithik.” Napa malih panggrundel punika kinanthenan raos mangkel ing manah, temtu kemawon mboten malah ical ngelakipun, nanging malah kebrangas manahipun.

Benten malih menawi Dody lan Dony nyawang gelas isi toya kalawau kanthi manah ingkang kebak raos sokur: ing ngatase ngelak banget, kok isih ana wong welas aweh banyu. Malah saka bocah sisan. 

Mekaten kalih pemuda kalawau sanget ngaturaken panuwun dhateng Gusti, dene ing kawontenan ingkang ngelak taksih saget manggihaken toya. Menawi Dody, rumaos gelo, awit namung manggihaken gelas ingkang mboten kebak, temtu Dody dados kirang saget ngaturaken panuwun. Kedahipun Dody saget nyawang lan ngraosaken pakaryanipun Gusti ing satengahing panandhang punapa dene ing satengahing kabingahan.

Juru Masmur  ing waosan kita suka piwucal ingkang prayogi dhateng umatipun, nadyan nemahi perkawis ingkang kirang ngremenaken menapa malih damel gela, tetapa sami ngaturaken puji panuwun sokur konjuk wonten ngarsanipun Gusti. Dadosa ing satengahing kaluberan menapa dene ing satengahing kacingkrangan.

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan nembe nglampahi kados judul ing nginggil?

2. Kanggenepun tiyang pitados, punapa wonten berkah ingkang sekedhik lan berkah ingkang kathah? Kenging punapa mekaten?

3. Punapa panjenengan nate nampi kawontenan ingkang ngremenaken satemah dados gela? Bab punapa menika? Lajeng kados pundi panjenengan ngatasi bab kalawau?

 

 

Waosan: Yusak 3:7-10,11,13-17; Jabur 114 :1-6; Matéus 18 :21-19:1

 

Welas Asih

Apa kowe ora wajib melasi marang mitramu, kayadene aku aku iya wis melasi kowe? (Mateus 18:33)

Wonten lare nami Nicholas,  remaja umur sekawan welas tahun. Piyambakipun ngginakaken wekdal mangsa liburan kaliyan bapakipun wonten ing Korea. Ing papan ingkang damel remening ati punika Nicholas nampi alangan inggih punika kacilakan. Piyambakan dipun tabrak mobil ngantos pejah.

Nalika Nicholas pejah wonten piyantun ingkang nyuwun organ tubuhipun Nicholas lan matur kaliyan bapakipun. Sanajan awrat, kanthi suka bingah bapakipun “mendonorkan” organ kalawau kangge mitulungi tiyang ingkang mbetahaken sanadyan nembé wonten ing satengahing panandhang. Kenging punapa ramanipun Nicholas saget mitulungi tiyang sanes? Sedaya kala wau awit saking tuwuhing raos welas asih wonten ing gesangipun awit saking pakaryanipun Roh Suci.

Rasul Petrus minangka sekabatipun Gusti, nyuwun katerangan dhateng Gusti Yesus perkawis patraping manungsa, nalika asung pangapunten dhateng sedherek ingkang kalepatan. Gusti paring piwucal supados sami asung pangapunten kanthi eklasing manah. Gusti Yesus nggambaraken kanthi pasemon kados sawijining ratu ingkang karsa etang-etangan kaliyan abdinipun. Abdi kalawau gadhah utang saleksa talenta nanging mboten saged ngesahi utangipun. Sang Nata banjur dhawuh, supados tiyang wau dalah anak bojonipun lan sedaya barang darbeke sami didoli kangge nglunasi utangipun. Nanging abdi wau nyuwun kasabaran Sang Nata kangge nglunasi. Sang Nata trenyuh ing galih margi saking welasipun, milan abdi kalawau lajeng dipun diluwari utangipun. Nanging nalika abdi mau kapethuk karo abdi sanesipun ingkang utang namung satus dinar, rencangipun dipuncekel lan dipuntekak gulune. Gusti duka banget. Abdi wau lajeng dipun pasrahaken dhateng algojo.  

Mekaten pasemon kalawau mulang dhateng umat manungsa sedaya kadhawuhan sami dene nggatosaken dhateng tiyang sanes, kanthi dasar katresnanipun Gusti, ingkang sampun nandhang sangsara kangge kesaenanipun manungsa.

Kados carios ramanipun Nicholas ing nginggil, mbereg dhateng manungsa ingkang sampun linuwaran saking dosa awit pakaryanipun Gusti, perlu nindakaken perkawis ingkang migunani tumraping liyan. Prayogi nuladha kawigatosan ingkang dipun lampahi dening Ramanipun Nicholas. Ing satengahing panandhang tetep nggadahi raos welas asih dhateng sesami ingkang mbetahaken pitulungan.

 

Bahan Pirembagan:

1. Ing gesang samangke, punapa taksih wonten tiyang kados abdi ingkang culika kados pasemonipun Gusti Yesus kalawau? Kados pundi katranganipun?

2. Ing gesang samangke, punapa taksih wonten tiyang kados ramanipun Nicolas?

3. Menawi panjenengan dados ramanipun Nicolas, punapa panjenengan badhe lila “mendonorkan” organ anak panjenengan kangge mitulungi tiyang sanes?

 

 

 

 

Waosan: Yusak 24 :1-13 ; Jabur 136:16-24 ; Matéus 19 :3-12

 

Kadarmané Langgeng Ing Salawasé

Gusti Allah kang ngirid lakune umate metu ing segara wedhi, awit langgeng sih-kadarmane. (Jabur 136:16)

 

Kathah perkawis ing jagad punika ingkang gampil ewah. Sedaya mboten wonten ingkang langgeng. Kalebet kawontenaning gesang. Sakawit bingah. Dumadakan ewah dados kasedhihan lan prihatos.  Kalebet kawontenaning brayat. Sakawit tanpa punapa-punapa. Tumunten nandang prihatos matumpa-tumpa. Brayat kristen ingkang sekawit ngraosaken tentrem rahayu, tumunten ngraosaken kaprihatosan. Taneman pantun ingkang sewau ketingal ijo royo-royo, ngremenaken tumunten lajeng pejah kenging bena. Kanthi tembung sanes kathah ewah-ewahan wonten satengahing gesang punika nyarengi gumantosing wekdal.

Ngadhepi kawontenan ingkang mekaten, saged ndadosaken tiyang semlengeran lan stress, nggrantes, utawi ngengleng. Manah buneg, ati peteng, pikiran semrawut.     Waosan kita dinten punika nyariosaken lelampahanipun bangsa Israèl saking tanah Mesir tumuju dhateng Kanaan, Yusak 24 :6 kanthi jelas paring piwucal, bilih Gusti Allah ingkang ngirid lampahipun bangsa Israèl nalika nyabrang ing seganten Tebereau. Bangsa Israel ngalami ewah-ewahan ingkang sae. Saking pangawulan, uwal dados bangsa ingkang merdika. Malah sapunika manggen ing tanah peparingipun Gusti. Emanipun, ewah-ewahan punika mboten ndadosaken bangsa Israèl ketingal saya bekti, nanging  malah dados gampil ngedumel, mboten pitados dhateng Gusti Allah, damel sesembahan ingkang cengkah kaliyan dhawuhipun Gusti. Ananging wonten salebeting ewah-ewahan punika kadarmanipun Allah boten nate ewah gingsir. Ateges, Gusti Allah mboten nate nilaraken umatipun.

Gesangipun manungsa kadhang kala nglampahi ewah-ewahan. Nate ngraosaken kaluberan, ananging ugi nate ngraosaken kacingkrangan. Kadhang kala sehat, ananging ugi nate ngraosaken sakit, kadhang kala nggadhahi greget ingkang linangkung, ananging nate ugi gelo, lan nglokro. Juru Masmur  ngemutaken dhateng manungsa bilih kadarmanipun Allah punika langgeng ing salaminipun, Panjenenganipun nuntun sedaya umatipun nalika nembé mlampah senadyan manungsa kadhang kala nglampahi ewah-ewahan.

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan nate sumlengeran, stress, malah kados toyang ngengleng ngadhepi ewah-ewahan gesang ing brayat panjenengan ingkang dumadakan? Kados pundi panjenengan ngatasi punika?

2. Kados pundi panjenengan niteni bilih katresnanipun Gusti punika langgeng tumrap panjenengan? Ing bab punapa punika?

 

 

 

 

 

 

 

 

Waosan: Yusak 24:14-19;Jabur 16:1-8;Matéus 19:13-15

 

Pangrimatipun Gusti

Unjuke marang Sang Yehuwah mangkene: ”Paduka punika Gusti kawula, tumrap kawula boten wonten ingkang sae kejawi Paduka.” (Jabur 16:2)

Menawi nanem bayem, limrahipun taneman punika saged gesang sanajan dipuntogaken mboten karimat. Nanging menawi taneman kalawau pantun, tiyang mboten saged ngetogaken taneman punika lajeng kaajeng-ajeng panenipun saged matikel-tikel. Kepara taneman kalawau mboten saged medal wohipun, saged ugi malah pejah. Mekaten gesangipun manungsa perlu pangrimat saking Gusti.

Sasampunipun Gusti Allah nitahaken langit lan bumi, jagad lan saisinipun, Panjenenganipun boten lajeng kendel. Kenging punapa mekaten? Awit sedaya boten katilaraken ananging dipun rimati lan dipun cekapi kabetahanipun. Gusti Allah punika boten kados dene tukang damel jam, ingkang namung cekap damel kemawon lan ngetogaken supados mlampah piyambak. Panjenenganipun inggih Bapa ingkang kebak ing katresnan. Perkawis punika katitik anggenipun ngrimati, nuntun lan berkahi sedaya kagunganiPun.

Pangrimatipun Gusti Allah saget dipun tingali wonten ing cara anggenipun nglestantunaken jagad. Nalika jagad karisak dening dosa, Allah ugi rawuh ing donya lumantar Gusti Yesus Kristus ingkang kepareng dandosi manungsa. Ing sisih sanes Gusti Allah ugi nyawisaken sedaya kabetahaning gesang dadosa satata kajasmanen punapa dene karohanen.

Juru Masmur ing waosan kita ngraosaken pangrimatipun Gusti ingkang ageng, pramila lajeng saget munjuk: Paduka punika Gusti kawula, tumrap kawula boten wonten ingkang sae kejawi Paduka. Kasaenanipun Gusti prayogi dipun mangertosi lan dipun raosaken dening sedaya umat kagunganipun. Menawi saget ngraosaken pangrimatipun Gusti lajeng tuwuha pandamel ingkang linangkung sae, migunani tumraping sesami punapa malih dhateng Gusti Allah sumbering Gesang.

Sumangga sami ngraosaken berkah lan pangrimatipun Gusti, lan ngunjukna panuwun sokur ing sadengah perkawis lumantar sedaya lampah lan pandamel ingkang prayogi. Pinujia Gusti Allah ingkang sakalangkung sae tumrap sedaya manungsa.

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan kalebet tiyang ingkang sregep ngrimati gesang karohanen panjenengan?

2. Pangrimat ingkang kados punapa menawi panjenengan nembe pepes karohanenipun? Punapa punika saged kadumugen?

3. Pangrimat karohanen kados punapa ingkang kedah kita tindakaken dhateng brayat kita piyambak-piyambak?

 

 

 

 

 

 

 

Waosan: Wulang Bebasan 9:1-6;Jabur 34:10-15;Efesus 5:15-20;Yokanan 6:51-58

 

Mekak Ilat

Ilatmu pekaken aja nganti medharake tembung ala sarta lambemu aja ngucapake kang cidra. (Jabur 34:14)

 

Ibu Lasiyem piyantun ingkang sregep ndherek sedaya kegiatan ing pasmuwan, mirungganipun kegiatanipun Ibu-ibu. Menawi ngepasi mangsa panas, bentering surya mboten malangi pepinginanipun kangge ndherek kegiatan. Lan menawi jawah deres, tumetesing toya jawah mboten dados pambengan kangge derek ing kegiatan kasebat. Namung sawijing dinten piyambakipun mireng pangandikan saking salah setunggaling piyantun ingkang karaosaken dhening Ibu Lasiyem. Pangandikan ingkang katampi boten kepenak dipun pireng, dadosa pangandika ingkang dipun sengaja punapa dene mboten dipun sengaja, ingkang baken ndadosaken manahipun Ibu Lasiyem dados sakit.

Wonten ing pasrawungan kadhang kala mireng bilih lathi punika boten wonten balungipun. Pangertosan kasebat saget dipun wawas bilih piyantun punika gampil paring pangandika nadyan mboten cocog kaliyan ingkang dipun ngendikakaken. Nalikanipun wonten piyantun ingkang landhep pangandikanipun lan mboten sami kaliyan kasunyatanipun, mila asring kita manggihi piyantun ingkang lajeng gerah manah.

Ing waosan kita, Juru Masmur paring pambereg supados sami ngatos-atos menawi kita ngginaken lathi. Awit amargi lathi asring ndadosaken manah bingah lan nggadahi semangat, saget ugi amargi lathi dadosaken risaking sesambetan ing antawisipun setungal lan setunggalipun. Malah wonten piyantun ingkang nebih saking Gusti awit mireng pangandikan ingkang kirang prayogi. Mila pancen mboten gmpil ngginakaken lathi.

Pancen nalika taksih bayi, tiyang sepuh nggadahi pangajeng-ajeng murih bayinipun enggal saged wicanten. Saking tembung ingkang sederhana, kadosta, ma ma ma, pa pa pa pa, tiyang sepuhipun sampun bingah sanget. Malah nalika sangsaya ageng, tyang sepuhipun sangsaya remen nalika larenipun saged ngomong kathah. Nanging sasampunipu ndhiwasa, menawi kathah ngomong/wicantenan, punika malah dados masalah. Mila kedah ngomong kanthi tepat lan sae. Mboten sakarepe dhewe. Mila mangga ginaken lathi kangge mbangun sesambetan murih sedaya mgraosaken tentrem rahayu.

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan nate mireng unen-unen tumbak cucukan, kulak werta adol wicara? Napa punika artosipun?

2. Pundi langkung gampil, mbubrahke semangat utawi nambah semangat, kanthi tembung/lathi ingkang kita ginakaken?

3. Kadospundi panjenengan ngartosaken Yakobus 3:1-10?

 

 

 

 

 

 

 

 Waosan: Pangandharing Torèt 15:12-16;Jabur 101; 1 Petrus 2:13-17;Matéus 22:15-21

 

MARDIKA !!

Uripmu dikaya wong mardika, aja kaya wong kang nylewengake kamardikane iku kanggo nutupi pialane, nanging dikaya abdining Allah. (I Petrus 2:16).

 

Saben tanggal 17 Agustus, Bangsa Indonesia mahargya dinten kamardikan. Pekik kemerdekaan ngumandhang saking Sabang dumugi Merauke: Merdheka, merdheka, merdheka. Mardika nggadhahi maksud “bebas”, lepas, tentrem. Punapa perkawis punika ateges bebas saking sedaya samukawis?, kalebet bebas nglampahi punapa kemawon? Temtu boten mekaten ingkang dipun maksud. Sasampunipun bebas saking panguwaosipun penjajah bangsa Indonesia, kedah sumadya nglampahi dhawuh saking pamarintah Indonesia.

Kamardikan ingkang dipun gadhahi manungsa, lumantar pakaryanipun Gusti Yesus Kristus, mujudaken sih rahmat ingkang kaparingaken sacara mirunggan. Manungsa ingkang sampun nampi kawijulengan, boten lajeng gesang sasekecanipun piyambak. Nanging kedah manut miturut dhateng karsanipun Gusti.

Waosan dinten punika nedahaken dhateng para umatipun Gusti, sasampunipun nampeni kamardikan kedah purun gesang dados abdi. Kamangka, minangka jejering abdi kedah nggadahi raos urmat dhateng sedaya umat. Gesang kebak ing katresnan lan sumadya lelados. Awit saking punika monggo sumadya gesang kagem kaluhuranipun Gusti awit manungsa ingkang ngraosaken mardika punika dados kagunganipun.

Rasul Petrus memulang dhateng pasamuwann supados sami sumuyud, marang sadhengah yeyasaning manungsa marga saka Gusti Allah, dadosa marang raja Ingkang dipun kajengaken ing ngriki Sang Nata Agung ing nagari Rum. ing kang kagungan panguwaos inkang inggil piyambak, mekaten ugi sumuyud dhateng pangarsa ingkang sanes. Punika mboten kadhasaran raos bekti utawi manembah, nanging minangka pakurman lan ngaosi panguwaos ingkang langkung inggil. Awit panguwaos kalawau ugi dipun agem dening Gusti kangge mbabaraken katentreman lan karaharjan.

 Ing sisih sanes, kados paseksinipun Juru Masmur, pemazmur ngraosaken bilih pakaryanipun Allah punika jangep tanpa cacat. Punika tuwuh saking manahipun awit ngrumaosi bilih Allah punika maha adil lan maha kuwaos. Mila pemzmur ngunandika mekaten:“Kawula badhe migatosaken gesang ingkang tanpa cacad, benjing menapa Paduka badhe nedhaki kawula? kawula badhe gesang kanthi manah ingkang resik wonten ing griya kawula “. (Jabur 101:2).

 

Bahan Pirembagan:

1. Menawi kagambaraken, minangka tiyang pitados, panjenengan napa milih dipun pekak nganggge kekang kados jaran, utawi dipun eculaken kados kidang tanpa kandang?

2. Kados pundi panjenengan badhe migunakaken kemerdhikan kangge ngisi gesang panjenengan peparing saking Gusti?

3. Kadospundi menawi pamarentah ingkang panjenengan suyudi menika tiran lan korup? Kadospundi sikap panjenengan minangka tiyang pitados?

 

 

 

Waosan: Para Hakim 6:11-24; Jabur 85:9-14; Matéus 19:23-30

 

Mboten Mokal

Gusti Yesus banjur mandeng marang para sekabat sarta ngandika:“Tumraping manungsa bab iku mokal, ananging mungguhing Allah samubarang kabeh bisa kalakon, (Matéus 19:26).

 

Wonten pemuda naminipun Prawadi. Pemuda punika asalipun saking dusun ingkang nyambut damel wonten Korea. Nalika nyambut damel, pemuda kalawau kadhang kala dipun ece dening piyantun Korea, awit gesangipun tansah sumuyud dhateng Gusti Allah. Jebul piyayi ingkang ngece punika boten pitados dhateng Gusti Allah (Atheis). Nalika Prawadi dipun dhawuhi mlebetaken mobil dateng garasi, piyambakipun bingung. Kenging punapa mekaten? awit dereng nate nglampahaken mobil ingkang sakalangkung canggih menawi kabandhing kaliyan mobil ingkang nate dipun lampahaken. Ananging Prawadi kepengin nyobi nglampahaken mobil punika.

Saderengipun nampi kunci kontak, piyambakipun dedonga nyuwun kekiyatan dhateng Gusti Allah murih saget netepi dawuhipun piyantun kala wau. Nalika mobil wiwit mlampah tumuju dhateng garasi, piyantun ingkang paring dhawuh kala wau gumun. Piyambakipun boten nginten menawi Prawadi saget nyopir. Sasampunipun mobil mlebet garasi, piyantun kala wau ndangu Prawadi: “Kok kowe bisa nyopir? “, wangsulanipun Prawadi: “Mboten wonten perkawis ingkang mokal tumraping Gusti Allah, nadyan mokal tumraping manungsa.”

Carios guyonan kalawau mulang kita kados pundi nggantungaken gesagn namung dhateng Gusti Yesus piyambak.

Waosan kitab suci dinten punika nyariosaken dhateng kita, wonten satunggaling nem-neman sowan ing ngarsane Gusti Yesus lan matur: “Gusti, kula kedah nglampahi pandamel sae punapa, supados saged angsal gesang langgeng?” Gusti Yesus lajeng ngendika: supados nindakaken sedaya pepakening Gusti ingkang kaserat ing Toret. Nanging pemuda kalawau sampun netepi sedaya pepakene Toret: “Punika sadaya sampun kula tetepi, punapa malih ingkang taksih kirang?” Nanging nalika Gusti Yesus ngendika: “Yen kowe arep sampurna, wis lungaa, barang darbekmu kabeh dolana, lan pepayone kabeh wenehana marang wong miskin, temahan kowe oleh bandha ana ing swarga, banjur mrenea, melua Aku.”,pemuda kalawau lajeng kesah amargi mboten sanggup.

 Lumantar waosan kita ing dinten punika mbereg dhateng kita, bilih tumrap sedaya tiyang ingkang tansah sumuyud dhateng Gusti Allah boten mokal menawi gesangipun tansah binerkahan. Mokal tumraping manungsa, boten mokal tumraping Allah.

 

Bahan Pirembagan:

1. Miturur panjenengan, pemuda ingkang sowan Gusti punika napa satunggaling nem-neman ingkang sukses?

2. Upami panjenengan dados tiyang nem-neman kalawau, punapa ingkang badhe panjenengan tindakaken?

3. Ing jaman sapunika napa taksih perlu nindakaken dhawuhipun Gusti kados ingkang kadhawuhaken dhateng nem-neman kalawau supados gesangipun sampurna? Punapa maknanipun pangandikanipun Gusti Yesus sapunika (Matius 19:21)?

 

 

 

Waosan: Para Hakim 9:6-13;Jabur 21:2-7; Matéus 20:1-16a

 

Pandumanipun Sami

Apa aku ora wenang nindakake apa kang ndak karepake nganggo duwekku dhewe? utawa, apa kowe meri, dene aku iki loma? (Matéus 20:15)

 

Ponari rumaos mongkog, awit nalikanipun minggah kelas, pikantuk juara. Temtu kemawon ibunipun ugi bingah. Rayinipun ingkang nami Ponidjo inggih minggah kelas namung mboten pikantuk juara. Tiyang sepuhipun sampun janji menawi laré-larénipun minggah kelas, badhe dipun paringi hadiah. Ponari dipun tumbasaken buku tulis cacah 9 lan Ponidjo ugi dipun tumbasaken buku ingkang sami. Nanging Ponari rumaos meri, kenging punapa piyambakipun kok dipun tumbasaken buku sami kaliyan adikipun? kamangka piyambakipun juara 1 lan adikipun mboten pikantuk juara. Ibunipun lajeng ngandika: “Kowe ora kena meri, awit ibu maringi buku marang kowe sakloron iku ora amarga sapa sing juara kudu nampa panduman luwih akeh, ananging saka katresnane ibu marang anak-anakku. Mulane tampanan kanthi bungah”

Pancen raos kumeren punika saged tumemplok dhateng sinten kemawon. Langkung-langkung nalika nampi panduman ingkang mboten sami. Kados conto ing nginggil kalawau.

Waosan dinten punika nyariosaken perkawis pasemon bab buruh tani ing kebun anggur, ingkang ing wanci esuk umun-umun medal pados tiyang buruh kangge kebon angguripun. Sareng sampun sami sarujuk bab oah nyadinar sadinten, lajeng berah sami nyambut damel. Mboten purun wonten ingkang nganggur, ingkang gadhah pakebonan anggur medal malih pados berah, ing punika jam sanga, jam rolas,  jam tiga , malah ugi jam lima sonten.

Sedaya ingkang nyambut damel wiwit jam gangsal enjang, utawi jam kalih welas siang punapa dene ingkang jam tiga sonten, pikantuk panduman ingkang sami inggih punika setunggal dinar. Namung kemawon ingkang rumaos nyambut damel wiwit jam gangsal enjang punika meri, piyambakipun gadhah pemanggih bilih sangsaya dangu anggenipun nyambut damel badhe sansaya kathah bagianipun. Mila Gusti Yesus ngendika: Aku rak ora luput karo kowe. Kowe karo aku rak wis padha sarujuk nyadinar sadina? Tampanana bageanmu banjur lungaa. Iki wis dadi karepku menehi wong kang mlebu keri dhewe padha karo kowe. Apa aku ora wenang nganggo duwek-duwekku dhewe sakarepku? Apa kowe meri, dene aku kok loma? Iya kaya mangkono iku, kang dadi pamburi bakal dadi pangarep lan kang dadi pangarep bakal dadi pamburi.”

Pasemon punika paring piwucal bilih nalika derek Gusti Yesus punika badhe nampeni kawilujengan, mboten wekdal ingkang dados paugeran, ananging namung sihrahmatipun Gusti Allah. Kados paseksinipun Juru Masmur bilih Allah maringi mahkutha kaunggulan tuwin kamulyan (Jabur 21:6b).

Bahan Pirembagan:

1. Punapa saged ngindhari saking raos meri, langkung-langkung nalika nampi panduman engkang benten?

2. Kados pundi tansah saged ngraosaken bilih peladosan punika mboten perlu pamrih pikoleh?

3. Punapa maknanipun kang dadi pamburi bakal dadi pangarep lan kang dadi pangarep bakal dadi pamburi.”?

 

 

Waosan: Para Hakim 11:29-39a; Jabur 40:5-10;Matéus 22:1-14

 

Kathah Kang Katimbalan Sekedhik Kang Pinilih

Sebab akeh kang katimbalan, nanging mung sathithik kang pinilih. (Matéus 22:14)

 

Menawi kita nggatosaken piyantun ingkang rawuh ing pahargyan resepsi manten, mawarni-warni busana ingkang kaagem. Sedaya sampun dados pilihanipun piyambak-piyambak. Pilihan punika cocok kaliyan selera, bentuk tubuh utawi kawontenan kantong. Langkung sae busananipun langkung mindhak pitados dhateng dirinipun. Mila leres paugeran jawi ingkang kadangkala kita gatosaken inggih punika: ajining raga gumantung saka busana, nanging ajining dhiri saka lathi. Pasemon punika lajeng dipun ugemi kanthi kukuh. Nanging emanipun, supados ketingal raganipun aji lan ngrebawani, busananipun dipun tata kanthi abyor, sanajan mboten dipun imbangi kaliyan lathi ingkang sae.  

Cariyos bab pasemon pahargyan manton ingkang kaadanan dening sang Ratu punika inggih kathah sanget ingkang rawuh netepi ulemanipun. Dadosa piyantun ingkang sugih, ingkang mlarat lan ugi ingkang kagungan kelenggahan. Awit saking kathahipun ngantos papan pahargyan punika kebak. Mawarni-warni ugi agemanipun para tamu ingkang rawuh. Eman sanget wonten sedherek ingkang mboten ngagem busana pesta. Perkawis punika mboten ndadosaken keparengipun Ratu, lan sedherek punika kedah dipun bucal ing papan ingkang peteng.

Busana ingkang kaagem dening para tamu ing pasemon kala wau nggambaraken kapitadosan lan pamaratobat ingkang linangkung lebet. Menawi wonten tamu ingkang mboten ngagem busana pesta utawi busana ingkang prayogi ateges piyambakipun mboten gadhah kapitadosan lan pamratobat ingkang liangkung lebet. Gusti Yesus nimbali sedaya umat supados sami pikantuk kawilujengan. Kawilujengan badhe kaparingaken dhateng manungsa ingkang sami pitados lan ugi nlangsani dosanipun satemah kepengin mratobat.

Kathah ingkang katimbalan lan sekedhik ingkang pinilh. Ingkang kathah inggih ingkang kagolong sami dene purun pitados lan mratobat, ewosemanten ingkang mboten kapilih mesthi kemawon ingkang mboten tumemen pitados Gusti Yesus lan mboten purun mratobat. Rahayu Wong kang padha kumandel marang Pangeran Yehuwah, kang ora tumoleh marang wong kang padha kumalungkung, lan marang wong kang nyimpang marang laku cidra (Jabur 40:5).

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan rumaos minangka tiyang ingkang sekedhik/pinilih potados dhateng Gusti?

2. Kenging punapa tiyang ngagami jaman sapunika langkung remen dados golongan ingkang kathah? Punapa godhanipun dados golongan ingkang kathah/mayoritas?

3. Menawi dipun cakaken ing jaman punika, kadospundi cak-cakanipun menawi kita dados tiyang ingkang mboten mbeta pakaian pista nalika ngepang pahargyan manton kados pasemon kalawau?

 

 

 

 

Waosan: Rut 1:1, 3-6, 14-16, 22; Jabur 146:5-10; Matéus 22:34-40

 

Kasetyan

Nanging ature Rut: “Kula ampun penjenengan peksa, nilar penjenengan lajeng mantuk, mboten nderek panjenengan, awit datenga pundi kemawon purug panjenengan, kula inggih badhe nderekaken sarta wonten pundi kemawon anggen panjenengan nyare, kula inggih badhe nderek sipeng. Bangsa panjenengan inggih bangsa kula, sarta Gusti Allah panjenengan inggih Gusti Allah kula.” (Rut 1:16)

 

Ngendikanipun tiyang kathah, mentu wadon kaliyan maratua wadon punika angel akur. Napa maleh mantunupun kalawau mboten sugih utawi mboten gadhah kalenggahan ingkang inggil. Temtu kemawon sedambetan antawisipun mantu kaliyan maratua kalawau kados dene kucing kalkyan anjing. Tansah kerah kemawon. Nanging bab punika mboten kelampahan ing gesangipun Rut lan Naomi. Naomi punika ibu marasepuh, lan Rut punika mantunipun. Sesambetan antawisipun Rut lan Naomi punika sampun mbote kados putra mantu, nanging malah nglangkungi anak kandhung. Punika katitik nalika Naomi sampun randa, katilar dening semahipun, ndelalah putra-putranipun Bu Naomi ugi seda, kalebet semahipun Rut. Mila lajeng sejatosipun sesambetan antawisipun Bu Naomi kaliyan Rut punika jan tiyang sanes, mboten wonten hubunganipun. Awit Rut katilar semahipun tanpa ninggalaken putra.

Nalika garwanipun lan para putranipun Naomi seda, Naomi dhawuh kaliyan Rut minangka mantunipun supados mantuk dhateng griyanipun, dhateng bangsanipun, supados manembah kaliyan allahipun. Kawawas, Rut punika taksih enem, masa depanipun taksih panjang, gegayuhanipun ugi taksih wiar. Pramila menawi Rut kepengin emah-emah malih inggih taksih langkung saged. Ananging nalika mireng pamundhutipun Naomi, Rut tetap setya tuhu nderek Naomi dhateng pundi kemawon purugipun. Malah Rut punika tetep setya tuhu ngantos dumugeng pejah. Inggih namung pepejah ingkang saged misahaken Rut Kaliyan Naomi.  

Sinau saking carios punika, kasetyan wonten ing sesambetanipun brayat punika perkawis ingkang angel kalampahan. Nalika ruwet renteging gesang punika dumados. Nalika kawontenan punika ewah gingsir, utawi nalika aben ajeng dateng setungaling pilihan kadosdene ingkang karaosaken dhening Rut. Kathah sesambetan ing brayat, dadosa antawisipun tiyang sepuh kaliyan para putra punapa dene kaliyan mantu ingkang mboten saget dipun dandosi awit kasetyan punika sampun luntur.

Rut pinangka jejering wanita ingkang saget ngetingalaken kasetyanipun, malah menawi wonten risiko, piyambakipun wantun ngadhepi. Piyambakipun mangertos lan nggadahi paugeran, menawi sesambetan ing satengahing brayat punika namung saget kapisah dening pejah. Masalah punika mboten saget uwal saking panggesanganipun manungsa, namung kasetyan ugi tetepa kalampahan.

Kados paseksinipun Juru Masmur ingkang ugi ngatag dhateng para umat:Panjenengane kang nitahake langit lan bumi, segara lan saisine kabeh, kang tetep setya ing salawase (Jabur 146:6).

Bahan Pirembagan:

1. Ing jaman samangke, kados pundi biasanipun sesambetan antawisipun putra mantu kaliyan marasepuhipun? Sae punapa asring bengkerengan?

2. Kados pundi panjenengan “memaknai” Rut 1:16 kalawau?

3. Umpami panjenengan dados Rut, punapa panjenengan ugi badhe tumindak kados dene Rut utawi kados pundi?

Waosan: Rut 2:1-3,8-11,13-17; Jabur 128:1-5;Matéus 23:1-12

 

Wohing Kasetyan

Lan piyambakipun ingkang badhe nglejaraken panggalih panjenengan saha ngopeni panjenengan ing wekdal panjenengan sampun uwanen, amargi mantu panjenengan ingkang tresna dhateng panjenengan sampun nglairaken jabang bayi, ingkang aosipun nglangkungi anak jaler pitu. (Rut 4:15).

Kasetyan punika satunggaling tumindak ingkang mujudakaen pengorbanan dhiri. Awit bab punika katindakaken mboten mawang wektu lan kawontenan. Piyambakipun terus kemawon dipun lampahi, sanajan kawontenanipun angel. Kadosta, tunangan ingkang nyrantos pasanganipun wangsul saking negari sanes kangge nenikahan, kasetyanipun satunggaling ibu ngrimati lan nggulawenthah putra-putranipun, sanajan semahipun tugas negari ing wilayah konflik, satunggaling ibu ingkang setya ngrimati puttranipun ingkang lumpuh karana kecelakaan, lsp. Bab punika nggambaraken kados pundi kasetyan sejati punika kelampahan.

Kasetyan ingkang sejati dhatengaken woh ingkang sakalangkung mbingahaken. Punika tansah dipun antos-antos dening sinten kemawon. Bab punika sagegd kita sinau saking pangandika ing wekdal punika.

Lelampahanipun Naomi ingkang sewau gela, samangkeh ngraosaken berkahipun Gusti ingkang luber. Katitik, lelampahan gesanging Rut lajeng nggadahi ewah-ewahan ingkang ageng. Rut lajeng kapundhut garwa dening Boas. Kamangka Boas punika ingkang miturut sarasilah taksih tedhak turunipun Elimelekh. Ing bab punika Gusti Allah  mulihaken kekiyatanipun Naomi inggih awit Rut lajeng kaparingan putra. Rut nglairaken putra  mijil kakung kanthi tetenger Obed. Lha Obed punika mangke dados mbahipun Daud ratuning Israèl. Lan mangke ing daya karsanipun Gusti Allah, inggih badhe mijil Sang Mesih Gusti Yesus saking tedhakipun Yusuf Mariam saking keluarganipun Sang Prabu Daud. Dados Rut ingkang nggadhahi lika--likuning gesang ingkang kebak prihatos dipun agem dening Gusti Allah minangka pirantos kangge miyosipun Sang Mesih.

Mekaten ugi awit saking kasetyanipun Rut tuwin sesambetan lan bektinipun dhateng Gusti Allah, nuwuhaken perkawis ingkang sakalangkung mbingahaken. Kabingahan ingkang karaosaken dening Naomi, mujudaken kabingahan ingkang mirunggan, awit ing waosan kasebat ing nginggil, kanthi cetho kagambaraken kados dene nampi anak jaler ingkang gunggungipun langkung saking pitu. (Rut 4:15b).

Waosan dinten punika mbikak telenging manah sedaya umat, bilih sinten kemawon ingkang tansah nelakaken kasetyan dhateng sesami, tiyang sepuh, marasepuh punapa malih dhateng Gusti Allah mesthi ngedalaken woh ingkang langkung mahanani. Kadosdene paseksinipun Juru Masmur ingkang sinerat ing Jabur 128:2 “Manawa kowe mangan wohing kangelane tanganmu, rahayu kowe lan becik kaananmu ! “.

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa panjenengan nate nggadhahi conto bab kasetyan ingkang dhatengaken berkah?

2. Punapa lika-likuning gesang ingkang angel lan ngrekaos punika wonten maknanipun? Sumanga panjenengan cariosaken?

 

 

 

Waosan: Yusak 24:1-2a, 14-18; Jabur 34:16-23;Efesus 6:10-20; Yokanan 6:56-69

 

Pangibadah Kang Sejati

Kang iku ing samengko, kowe padha wedi asiha marang Pangeran Yehuwah lan ngabektia marang panjenengane klawan tulus iklas lan setya. (Yusak 24:14a)

          Wonten satunggaling sedherek ingkang mboten ngrasuk agami kristen, miterang kaliyan Bapak Pendeta bab pangibadah. Tiyang kalawau matur mekaten:

“Pak menawi dados tiyang kristen punika menapa kedah saben minggu manembah dhateng Gusti Allah wonten ing gedung Gereja?”

Pak Pendeta paring wangsulan lan pangandikan:

“Inggih leres malah tiyang kristen punika saben wekdal pancen kedah manembah dhateng Gusti.”  Tiyang punika lajeng manthuk-manthuk sajak marem nalikanipun pak Pendeta paring katrangan. Sabab kanggenipun tiyang kalawau, pangibadah ingkang sah punika menawi netepi hukumipun kanthi sah, netepi motivasinipun kanthi sah, lan netepi wekdalipun kanthi pas. Nembe pangibadah punika sejati lan katampi dening Gusti Allah.

            Saking carios ing ngginggil punika kita saged mangertos bilih manembah dhateng Gusti Punika kedah dipun tindakaken saben wekdal kanthi setya tuhu.

Ing waosan kita punika, Yusak paring pepemut dhateng bangsa Israèl supados tansah manembah dhateng Gusti Allah, mboten dhateng sanesipun. Awit Gusti Allah sampun ngirid lan tansah mberkahi gesangipun. Mekaten ugi gesangipun para umat kagunganipun Gusti, inggih tansah karengkuh dening berkah Dalem Gusti. Kanthi mekaten pangibadah ingkang leres inggih punika menawi gesangipun wonten sesambetan kaliyan Gusti, gadhah raos ajrih asih, netepi dhawuh lan pepakenipun.
 
            Pangibadah sejati punika kedah kawarna ing satengahing gesang padintenan, mboten namung sacara ritual wonten ing gedung gereja, ananging ing sadhengah lampah, wekdal lan papan. Gusti Allah punika nggatosaken, mirsani lan mirengaken dhateng umatipun. Pramila sampun salarésipun menawi ngaturaken sembah bekti. Juru Masmur paring piwucal ingkang endah:“Tingale Sang Yehuwah mirsani wong mursid, sarta talingane midhangetake ing pasambate “(Jabur 34:16).

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa sejatosipun pangibadah ingkang sejati punika? Cobi panjenengan pados ayat ingkang pas!

2. Kenging punapa angel lan awrat mujudaken pangibadah ingkang rutin lan setya mboten namung ritual kemawon?

3. Pangibadahipun Israel punika kedah katindakaken kanthi sae karana sampun kaiirid medal saking tanah Mesir dumugi Kanaan. Kados pundi panjenengan badhe ndhasari pangibadah panjenengan adhedhasar ajakanipun Yusak?

 

 

 

 

 

 

 

Waosan: I Tesalonika 1:1 -5, 8-10; Jabur 149:1-9;Matéus 23:13-22

 

JARKONI

“Bilai kowe, he para ahli Torèt lan para Farisi, wong-wong lamis, awit kowe nutup lawang-lawang Kratoning Swargo tumraping wong, sebab kose dhewe ora mlebu lan wong-wong kang arep lumebu kok alang-alangi “(Matéus 23:13).

 

Menawi badhe dados pangarsa ing satunggaling kelompok utawi organisasi, punapa kemawon nami organisasinipun, mboten namung kedah wasis menawi paring pangandikan utawi paring piwucal, nanging ugi kedal prigel nindakaken punapa ingkang dipun wulangaken. Punapa ingkang dipun ngendikakaken kedah dipun lampahi. Menawi namung saget paring pepemut lan piwucal, namung mboten saget nglampahi, saget dipun sebat JARKONI (Bisa ujar ora bisa nglakoni). Temtu kemawon bab punika saged ndadosaken momotan ing gesang kepemimpinanipun. Ingkang sae punika pemimpin dados pemimpin ingkang SIDO DADI, ya sembada ya dadi apa sing dilakoni.

Ing waosan punika kita saged ningali kados pundi model kepempinan para alim ulama ing jamanipun Gusti Yesus. Para pemimpin agami kalawau inggi punika para tiyang Farisi lan Ahli Toret. Gusti Yesus mastani para ahli Torèt lan tiyang-tiyang Farisi, kalawau kanthi tembung “Bilai kowe...”

Tembung punika ngemu suraos bilih saestunipun Gusti Yesus mboten rena penggalih lan duka menawi wonten sedherek ingkang wasis dados pangarsa, namung piyambakipun mboten saget nglampahi piwucal punika kanthi saleresipun. Malah punapa ingkang dipun ngendikaken cengkah kaliyan kasunyataning gesang. Menawi lelampahan punika mboten enggal dipun pungkasi ateges badhe nutupi korining swarga tumrap tiyang-tiyang ingkang kepengin ngraosaken katentreman sejati.

Gusti Yesus ngersakaken saben umat ingkang sampun pikantuk karahayon lumantar pakaryanipun Gusti Yesus, kaajab mboten saget ngendikan perkawis piwucal ingkang adi, namung kedah saget kawarna ing gesangipun. Boten namung JARKONI, saget ujar namung mboten saget nglakoni. Gusti Allah remen dhateng sok sintena ingkang gesang kanthi andhap asor, kados paseksinipun Juru Masmur:“awitdene Pangeran Yehuwah karenan marang umate, para wong andhap asor bakal dimakuthani kalawan karahayon”(Jabur 149:4).

 

Bahan Pirembagan:

1. Punapa ing jaman sangke taksih wonten pemimpin ingkang JARKONI?

2. Kados pundi sikap panjenengan menawi panjenengan mranggul pemimpin ingkang JARKONI?

3. Umpami panjenengan kados Gusti Yesus, punapa panjenengan inggih badhe wantun ngemutaken pemimpin  ingkang JARKONI, kamangka gadhah panguwaos ageng?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Waosan: I Tesalonika 2:1-8;Jabur 139:1-6;Matéus 23:23-26

 

Sumanak

Nanging kalawan sumanak angganku ana ing tengahmu, kaya patrape biyung anggone momong lan ngopeni anake. (I Tesalonika 2:7)

            Wonten piyantun naminipun Nazarudin kaliyan Sulimah. Nazarudin kaliyan Sulimah punika satunggaling pasangan serasi ingkang sampun bebrayatan kirang langkung setunggal tahun kepengker. Karana berkahing Gusti, pasangan punika lajeng kaparingan momongan mijil kakung. Mesthi kemawon pasangan kalawau ngraosaken bingah, punapa malih perkawis punika cocog kaliyan ing kasuwun.

Gesang sasampunipun gadhah momongan dipun alami benten kaliyan saderengipun gadhah momongan. Momong, ngopeni, lan ngrimati bayi alit punika mboten perkawis ingkang gampil. Menawi jam kalih welas dalu laré punika ngompol mesthi kemawon keng Ibu lajeng gumgregah nggantosi popok. Ing nalika wayah enjang jam tiga, laré punika sampun tangi, kamangka ibunipun taksih pules tilemipun. Napa malih menawi ngepasi lare punika panas, kadangkala rewel terus lan mboten saged tilem. Temtu kemawon bab punika ndamel sangsaya repot tiyang sepuhipun, kamangka enjangipun kedah nyambut damel.  Ananging sanajan mekaten, gandheng raos bingah ingkang ageng, perkawis kala wau mboten dados pambengan. Kanthi sumanak, Sulimah nggulawenthah anakipun.

            Paulus lan Silas ngladosi pasamuwan ing Tesalonika kanthi raos andhap asor lan sumanak  kadosdene Ibu ingkang nggulawenthah anak kala wau. Paulus nedahaken margining kauripan kanthi gamblang, mboten wonten perkawis ingkang dipun tutup tutupi. Kekalihipun mboten ngudi remenipun piyambak, ananging kanthi katresnan mbangun sesambetan ingkang sae. Lelampahan punika ingkang dadosaken sesambetan Paulus kaliyan Pasamuwan Tesalonika tansah pinanggih prayogi.

Raos gumunggung mesthi dhatengaken perkawis ingkang damel risaking sesambetan ing satengahing brayat, kelompok utawi organisasi. Kosok wangsulanipun andhap asor lan sumanak kebak ing katresnan, badhae nglestantunaken pasedherekan. Waosan Kitab suci dinten punika ngatag dhateng sedaya umat sami dene nggadahi sikap andhap asor, sumanak murih lestantuning pasedherekan ing sadhengah papan lan wekdal. Gusti Allah mirsani saben lampah utami ingkang medal saking manahipun umat, kados paseksinipun Juru Masmur:“Paduka nguningani menawi kawula lumampah utawi ngaso, saha salampah-lampah kawula Paduka uningani”. (Jabur 139:3).

 

Bahan Pirembagan:

1. Kados pundi ta tindak sumanak punika?

2. Punapa wonten paedah agengipun raos sumanak punika?

3. Punapa kendalanipun tiyang tumindak sumanak punika?

 

 

 

 

 

 

 

Waosan: I Tesalonika 2:9 – 13; Jabur 139:7-12; Matéus 23:27 – 32

 

Taberi Nyambut Damel

Amarga kowe isih pada kelingan, para sadulur marang kangelan lan rekasaku kabeh. Anggonku nyambut gawe rina wengi angganku nggelarake Injiling Allah marang kowe, supaya aja nganti ngrepoti sapa bae ing antaramu. (I Tesalonika 2:9).

 

Ndedonga lan makarya, kanthi trusing driya ...... mekaten peranganing kidung kasukman KPK 160:1. Kekidungan punika mbereg dhateng umat pitados, menawi nyambut damel kanthi wekel badhe ngedalaken woh ingkang miginani kagem dhirinipun piyabak ugi kagem karaharjaning tiyang kathah.

Rasul Paulus punika kajawi lelados ugi nyambut damel dados tukang kemah. Jaman semanten, nalika griya dereng permanen, nanging kathah ingkang kadamel saking kemah/tendha, pedamelan punika dados pedamelan ingkang onjo/istimewa. Mila tukang kemah tansah dipun padosi. Mila Rasul Paulus rinten kalawan dalu taberi nyambut damel supados gesangipun boten gumantung kaliyan umat utawi pasamuwan ingkang dipun ladosi. Kanthi tumemen anggenipun nyambut damel, nuwuhaken kabingahan ingkang linangkung munpangati. Kababaring Injil Kratoning Allah tansah kalampahan wonten ing pasamuwan Tesalonika.Rasul Paulus piyambak yakin bilih panyambut damelipun tansah binerkahan Gusti, awit kepareng sumendhe lan pasrah dhateng pangrehipun.

Umat kagunganipun Gusti inggih katimbalan kangge nyambut damel. Werni-werni pakaryan peparingipun Gusti. Menawi kita gatosaken pasamuwanipun Gusti ing wewengkon Gereja Kristen Jawa sa-sinode, wonten ingkang dados petani, nelayan, pegawai, lan ugi buruh pabrik. Sedaya binerkahan menawi tansah masrahaken ayahan punika dhateng Gusti Allah. Kagem ingkang sami kepareng miwiti pakaryanipun, engeta dhateng Allah sumber gesang ingkang nimbali para umat kangge makarya. Wondene ingkag sampun paripurna nyambut damel, tansaha ngaturaken panuwun awit berkah Dalem tansah nyarengi panyambut damel panjenengan.

 

Bahan Pirembagan:

1. Kados pundi panjenengan saged manggihaken peluwang usaha/bisnis ingkang unik kangge gesang panjenengan? Punapa punika angel napa gampil?

2. Rasul Paulus rinten kalawan dalu taberi nyambut damel supados gesangipun boten gumantung kaliyan umat utawi pasamuwan ingkang dipun ladosi. Kados pundi panjenengan memaknai katrangan punika ing praktek gesang panjenengan pribadi mbaka pribadi?

3. Umpami panjenengan dados Rasul Paulus, punapa panjenengen ugi tetep badhe lelados sanajan kangge urip piyambak kemawon dereng saged nyekapi? Wonten ing pundi panjenengan badhe konsentrasi?

 

 

 

 

 

 

 

Waosan: I Tesalonika 3:7-13; Jabur 90:3-14; Matéus 24:42-51

 

Tansah Jumaga

Mulane padha rumantia, amarga kowe ora ngerti ing dina apa Gustimu bakal rawuh. (Matéus 24:42)

 

Wonten satunggaking ibu nami ibu Mujiyem. Ibu punika sampun randha dangu lan namung gadha putra satunggal kemawon. Putranipun sampun dangu merantau ing Kalimantan dados buruh tambang.

Satunggaling dinten ibu punika nampi kabar lewat tilpun tangginipun. Putranipun Desember ngajeng badhe wangsul. Mila Ibu Mujiyem remen sanget nalika nampi telepon ingkang isinipun caos kabar bilih putranipun ingkang wonten ing Kalimantan badhe wangsul nalika pahargyan natal samangke. Temtu Ibu Mujiyem lajeng nyawisaken papan panggenan igkang langkung prayogi, supados mboten nguciwani dhateng putra ingkang dipun tresnani. Pencawisan punika mbetahaken wekdal, malah kepara ugi ngraosaken sayah nalika cecawis. Bejo dene Ibu Mujiyem mireng pawartos menawi putra badhe wangsul temahan wonten wekdal kangge cecawis.

Waosan kita dinten punika ngemutaken dhateng sedaya umat ingkang sampun manjing pitados dhateng Gusti Yesus. Ratuning jagad punika badhe rawuh ingkang kaping kalih, namunga rawahuhipun mboten wonten ingkang sami mangertos.  Ayat 37 ngendikakaken: “Sabab kayadene nalika jamane Nabi Nuh, iya mangkono besuk bakal rawuhe Putraning Manungsa” . Rawuhiun kagambaraken kados dene maling ing wanci dalu. Pramila manungsa kedah rumanti, nyawisakwn dhiri. Ingkang langkung penting sanes wekdalipun, ananging patrap lan sikap kangge nyawisaken dhiri murih pinanggih prayogi sawanci Gusti ngrawuhi. “Mulane padha rumantia, amarga kowe ora ngreti dina rawuhe Gustimu. Awit saka iku, kowe uga padha rumantia. amarga rawuhe Putraning Manungsa iku ing wayah kang ora koknyana.” Mekaten sabda pangadikanipun Gusti Yesus.

Kados pundi patrap ingkang prayogi nalika umat punika rumanti? Gesang kebak pangatos-atos, lan sami nilengaken dhawuh pangandikanipun, manut lan lulut dhateng Gusti Allah. Juru Masmur paring pambereg supados supados sedaya umat sami nilengaken berkahipun Gusti . Kados ingkang sinerat ing Jabur 90:12:“Kawula mugi sami Paduka wulang ngetang dinten kawula ing salarésipun, supados sageda sami angsal manah ingkang wicaksana”.

 

Bahan Pirembagan:

1. Kenging punapa teologi kematian lan kiamat kirang dipun tengenaken dening tiyang kristen satemah dados pambereg ingkang ageng ngadhepi gesang punika?

2. Kenging punapa justru kamirahanipun Gusti ingkang taksih nresnani jagad punika ingkang justru dados pancadan kangge ndhasari gesang?

3. Kados pundi panjenengen kedah cecawis dhiri mapag rawuhipun Gusti kaping kalih?

 

 

 

 

 

 

 

Waosan: I Tesalonika 4:1-7; Jabur 97:1-12;Matéus 25:1-13

 

Njagi Kasucèning Gesang

Allah anggone nimbali kita iku ora supaya laku najis, nanging supaya nindakake apa kang suci. (I Tesalonika 4:7).

 

Njagi kasucening gesanging brayat punika pancen  mboten gampil. Punika kedah dipun alami dening kalih pasangan, antawisipun suami lan istri. Awit senajan ta bebrayatan ingkang sampun lumampah kirang langkung kalih dasa tahun kemawon saget risak malah kedah pegatan awit saking salah satunggaling pasangan punika selingkuh. Nerak angger-anggeripun Gusti ingkang kaping pitu inggih punka laku bedang. Kasinggihan bilih laku jina/bedang punika mboten namung dipun lampahi dening pasangan ingkang taksih enem, pasangan ingkang sampun sepuh kemawon ugi nate keblinger. Malah ing siaran TV wonten pasangan kakek nenek ingkang laku bedang katangkep ing satunggaling hotel.

Ing waosan kita, Rasul Paulus maringi piwucal dhateng pasamuwan ing Tesalonika supados sami dene njagi kasucening gesang. Kenging punapa perkawis punika kedah dipun wucalaken? awit pangandikanipun Gusti kanthi gamblang nandesaken bilih tanpa kasucening gesang, manungsa mboten saget ningali Gusti Allah. (Ibrani 12:14). Kasucening gesang mujudaken timbalanipun Gusti, awit manungsa ingkang sampun pitados dhateng Gusti Yesus punika gesangipun sampun dipun sucekaken.

Tembung “suci“ wonten basa Ibrani: “qadosy”, ing basa Yunani “hagios”  ingkang tegesipun dipun pisahaken. Dados tiyang ingkang sampun pitados dhateng Gusti Yesus punika sampun dipun pisahaken kaliyan jagad punika kagem Gusti. Gesangipun misahaken dhiri saking barang ingkang najis tumuju barang ingkang suci.

Wason Kitab Suci diten punika, ngémutaken dhateng sedaya umat bilih gesang suci secara moral kedah dipun udi ing saben dinten murih katentreman lan karaharjan tansaha karaosaken ing satengahing jagad ingkang sampun mboten suci. Gusti Allah ingkang Maha Suci mugi tansah paring kasagetan dhateng sedaya umat, mujudaken gesang suci, awit Gusti Allah ugi Maha suci.

 

Bahan Pirembagan:

1. Kados pundi kasucening gesang kedah kajagi dening sedaya generasi?

2. Punapa kasucening bebrayatan sampun saged lumampah ing masyarakat penjenengen? Kados pundi kasus kawin cerai, hamil di luar nikah, anak tanpa bapak, lan kasus sanesipun ing masyarakat panjenegan?

3. Kados pundi ngatasi persoalan no 2?

 

 

 

 

 

 

 

Waosan: I Tesalonika 4:9-12; Jabur 98:1-9; Matéus 25:14-30

 

Tanggel Jawab

“Bendarane kandha marang batur iku:Prayoga he abdi kang becik lan tumemen, kowe wus tumemen ing prakara kang cilik, kowe bakal dak pitayani prakara kang gedhe “. (Matéus 25:21a).

 

Saben tiyang sepuh temtu nate gadhah kekudangan/gegayuhan. Limrahipun para tiyang sepuh gadhah pangajap supados para putranipun sami ageng lan dados tiyang ingkang tanggel jawab ing samukawis perkawis.

Tiyang sepuh mesthi kagungan kekudangan murih para putra punika sami nggadhahi tanggeljawab. Wiwit taksih alit tiyang sepuh nanemaken tanggel jawab kanthi cara ingkang prasaja. Sangsaya ageng sangsaya dipun pasrahi tanggel jawab ingkang langkung ageng miturut kesagedanipun piyambak. Saking mberesi peturonipun, mendhet maem piyambak, ngasahi ajangipun piyambak, nyawisaken peralatan sekolah piyambak, lsp. Menawi laré-laré sampun nggadahi tanggel jawab, pramila tiyang sepuh ngraosaken bingah ing manahipun.

Woasan kitab suci dinten punika sinerat lumantar pasemon ingkang nyariosaken kados pundi nalika bendara badhe tindak lan maringi talenta dhateng abdinipun ingkang cacah tiga. Abdi ingkang sepisan dipun paringi gangsal talenta lajeng dipunkembangken dados sedasa telenta. Abdi ingkang nomer kalih kaparingan kalih talenta, lajeng dados sekawan. Abdi ingkang nomer tiga kaparingan setunggal talenta lan namung dipun pendhem alias mboten dipun kembangaken.

“Talenta“ saget dipun wastani bakat utawi kemampuan ingkang kaparingaken dening Gusti secara mirunggan dhateng umatipun. Lelampahanipun abdi ingkang sepisan lan ingkang kaping kalih ngetingalaken tanggeljawabipun dhateng bendara. Perkawis punika katitik anggenipun ngembangaken talenta kala wau. Bendara badhe maringi ayahan lan tanggeljawab sanesipun awit kasetyanipun para abdi kala wau.

Umat kagunganipun Gusti ing pasamuwan ugi mujudaken para abdi ingkang pinaringan tanggeljawab ing gesangipun. Maarni-warni tanggel jawab ingkang dipun paringaken dening Gusti. Prayogi sami ngetingalaken tanggeljawab kanthi tumemen dadosa ing satengahing brayat, masyarakat menapa dene ing pasamuwan.

 

Bahan Pirembagan:

1. Kados pundi caranipun nanemaken tanggel jawab dhateng para lare?

2. Kados pundi caranipun supados tanggel jawab lelados ing pasamuwan punika mboten ndadosaken momotan?

3. Kados pundi caranipun supados saben warganing pasamuwan saged latihan nindakaken tanggel jawabipun kanthi sae? Conto nyata punapa ingkang perlu kaecakaken?

 

 

 

 

 

 

Waosan: P. Torèt 4:1-26-9;Jabur 15;Yakobus 1:17-27; Markus 7:1-8;14-15,21-23

 

Mirengaken Lan Nglampahi Pangandika

“Nanging padha dadia wong kang nindakake pangandika, aja mung ngrungokake bae, jalaran manawa ora mangkono kowe ngapusi awakmu dhewe”(Yakobus 1:22)

 

Wonten satunggaling priya ingkang tumemen anggenipun tindak dhateng gereja. Priya kalawau sregep sanget nindakaken pangibadah saben wekdal. Piyambakipun remen mirengaken kotbah, sinau pangandikanipun Gusti. Piyambakipun ugi sregep sanget nindaki panyuraos kitab suci. Kanthi tansah aktif pitaken, piyambakipun nggegulang dhawuh pangandikanipun Gusti. Piyambakipun sabrayat ugi tansah tekun nderek pangangabekti. Nanging sinten ingkang nyana, prayata priya punika wonten ing griya kalebet priya ingkang kejem. Nate ing satunggaling wekdal paben kaliyan semahipun ngantos semahipun dipunsiksa.

Mireng perkawis mekaten, Pak Pendeta lajeng sowan, maringi pangertosan perkawis lampahipun mboten nyondongi kersanipun Gusti. Menawi perkawis punika mboten enggal dipun pungkasi, mesthi samangkeh badhe gesang piyambakan. Punapa ingkang dipun ngendikakaken dening pak Pendeta kala wau mboten dipun estokaken. Mboten dangu semahipun lajeng kesah nilaraken piyambakipun sinartan para putra ingkang sampun emah-emah.

Wonten ing dhawuh pangandikanipun Gusti ing wekdal punika, Yakobus sedeherekipun Gusti Yesus paring piwucal dhateng pasamuwan keturunan Yahudi ingkang sami dene ngadhepi kawontenaning gesang. Yakobus nggadhahi pangajab supados umat tebusan punika tetep gondhelan dhateng pranatanipun Gusti. Yakobus sadhar bilih pacoben wonten satengahing gesang punika mboten saget dipun icali. Nadyan mekaten piyambakipun ngajak supados sami dene tetep setya tuhu mirengaken lan nglampahi kersanipun Gusti.

Pranatan saking Gusti menawi dipun lampahi kanthi tumemen dhatengaken ganjaran ingkang linangkung adi, kados piwucal lan pepemutipun Nabi Musa dhateng bangsa pilihanipun Gusti: Mulane saiki, he wong Israèl, padha ngrungokna katetepan lan pranatan kang dakwarahake marang kowe, supaya padha kok lakoni, temah kowe lestari urip sarta padha lumebu lan ngejegi nagara peparinge Yehuwah, Gusti Allahe para leluhurmu, marang kowe”(Pangandharing Torèt 4:1).

 

Bahan Pirembagan:

1.  Mirengaken Lan Nglampahi Pangandika punika punapa gampil? Kenging punapa mekaten?

2. Punapa nate kedadosan, wonten warganing pasamuwan ingkang mutung karana mirengaken kotbah? Punapa perlu mekaten?

3. Kados pundi kedahipun nalika kita mirengaken kotbah utawi dhawuh pangandikanipun Gusti?

 

 

 

 

 

 

Waosan: I Tesalonika 4:13-18, Jabur 96:1-13;Lukas 4:16-30

 

Allah Maha Asih

“Amarga Pangeran Yehuwah iku Mahaagung lan banget pinuji-puji, sarta nggegirisi ngungkuli sakehing para allah”(Jabur 96:4)

 

Kidung kasukman ing satengahing pangibadah dados sarana anggenipun umat sesambetan kaliyan Gusti Allah igkang tansah ngrimati gesangipun. Kadospundi umat punika saget ngaturaken panembah lan pangabekti, inggih lumantar saking pepujen utawi kekidungan. Jabur 96 punika kaserat sasampunipun masa pembuangan. Saget dipun penggalih nalika Jabur punika sinerat, umatipun Gusti inggih bangsa Israèl rumaos lega lan remen.

Kenging punapa mekaten, awit bangsa Israèl ngraosaken panuntunipun Gusti wiwit saking mesir ngantos dumugi Kanaan. Piyambakipun sami mitadosi bilih Allah nuntun, ngreksa, mitulungi lan mberkahi uamt ingkang dipun tresnani. Kasinggihan menawi para umat punika lajeng ngaturaken pangalembana dhateng Allah lan sami ngakeni bilih mboten wonten allah sanes kejawi Gusti Allah ingkang Mahaasih lan maha tresna.

Mboten sedaya manungsa sami nggadahi pengaken bilih Gusti Allah punika maha adil lan mahamirah. Lampahipun Gusti Yesus miwiti pakaryan adi ing Nazaret ugi mboten tinampi dening tiyang-tiyang Nazaret wekdal semanten (Lukas 4:16-30). Namung mboten perkawis dipun akeni menapa mboten, ingkang perlu dipun gatosaken inggih punika kadospundi umat punika ngraosaken berkah lan panuntunipun. Menawi sedaya sami dene ngraosaken berkah tuwin panuntunipun, ingkang jumedul saking telenging manah inggih namung caos sokur dhateng Gusti. Maturnuwun Gusti menawi dinten punika ugi Paduka nuntun lan ngrimati gesang kawula.

 

Bahan Pirembagan:

1. Conto nyata kadospunapa ingkang perlu kita aturaken dhateng Gusti minangka pangalembana?

2. Punapa ing gesang samangke Pangandikanipun Gusti Yesus/Injilipun taksih wonten ingkang nampik kawontenanipun?

3. Punapa panjenengan sami nggadahi pengaken bilih Gusti Allah punika maha adil lan mahamirah? Kadospundi katranganipun?